Winstmachine ING dendert onverstoord door, bank verdient recordboete in anderhalve maand terug

De ING-cijfers tonen een bank die in twee werelden leeft – CEO Ralph Hamers zelf spreekt van ‘een kwartaal met twee kanten’. Publicitair is 2018 een rampjaar. Na de ophef over de ingetrokken loonsverhoging van ruim 50 procent voor Hamers, volgde begin september de schrobbering door het Openbaar Ministerie. De bank beknibbelde jarenlang op de interne controles op witwassen en andere criminele geldstromen, met als doel meer winst te behalen. De storm van kritiek die volgde op de schikking leidde tot het aftreden van de financiële topman Koos Timmermans.

In zakelijk opzicht dendert de winstmachine ING desondanks ongenaakbaar door. De bank had in theorie zelfs twee recordboetes kunnen betalen zonder in de rode cijfers te belanden. Was de schikking er niet geweest, dan zou de kwartaalwinst van de bank boven de 1,5 miljard euro zijn uitgekomen. Dat is een flinke verbetering, zowel ten opzicht van de voorbije drie maanden als dezelfde periode een jaar geleden. Wereldwijd telt ING nu 38 miljoen klanten.

Leven beteren

Bij de presentatie van de cijfers beloofde ceo Ralph Hamers donderdag opnieuw dat de bank haar leven zal beteren. Met strengere controles, betere monitoring van betalingen en workshops over integriteitsdilemma’s wordt gepoogd het navolgen van de regels ‘dieper in ons dna’ te verankeren, meldde hij. De afgelopen jaren is het aantal medewerkers op de hiervoor verantwoordelijke afdelingen in Amsterdam verdriedubbeld, van 150 naar 450 voltijdsbanen.

De gevolgen van deze maatregelen voor de financiële gezondheid van de bank blijken beperkt. Zo bleef het voor beleggers cruciale onderliggende rendement op eigen vermogen redelijk stabiel: op 10,7 procent. Ook de verhouding tussen kosten en inkomsten ontwikkelt zich verre van dramatisch. Beleggers reageerden dan ook positief. De koers van het aandeel ING steeg aan het begin van de dag met ruim 5 procent.

Alle kritiek ten spijt lopen ook de rekeninghouders niet massaal weg. ‘Klanten hebben aangegeven dat ze niet blij zijn met de situatie bij ING’, aldus Hamers in een telefonische persconferentie. ‘Een aantal zal spaargeld bij ons hebben weggehaald, maar de grotere trend is dat ook in Nederland het aantal klanten voor wie wij de belangrijkste bank zijn, stijgt.’ 

Rooskleurig

Zelfs de schade van de valutacrisis deze zomer in Turkije, een belangrijke markt voor ING, valt voorlopig mee. De bank zegt desgevraagd voldoende voorzorgsmaatregelen te hebben genomen. Zo worden leningen in euro’s of dollars uitsluitend verstrekt aan Turkse bedrijven die ook inkomsten hebben in buitenlandse valuta. Dat moet wanbetaling voorkomen. Ook deed ING vorige week met verlies een klein pakket Turkse probleemleningen van de hand.

De rooskleurige ING-cijfers bieden nieuwe munitie aan de critici die vinden dat de bank, als cruciale spil in jarenlange witwaspraktijken, er met een geldboete veel te makkelijk vanaf is gekomen. Meerdere Tweede Kamerleden hebben aangedrongen op strafrechtelijke vervolging van ING-bankiers. Het OM zegt dat op basis van het onderzoek niet te kunnen. ‘We hebben gekeken of de strafbare verwijten te herleiden waren naar medewerkers, naar managers. Of die ervan op de hoogte waren en bewust handelden’, zei hoofdofficier van justitie Margreet Fröberg hierover tegen deze krant. ‘Daar hebben we geen bewijs voor gevonden’.