Direct naar artikelinhoud
ReportageSluiten Boijmans

Het Boijmans sluit binnenkort voor zeven jaar zijn deuren. Vier vaste bezoekers namen vast afscheid

Het centrale gebouw van het Rotterdamse museum Boijmans Van Beuningen heeft zondag voorlopig zijn laatste bezoekersdag gehad. Kleinere exposities lopen nog tot mei. Het museum zal daarna zeker zeven jaar dicht zijn. Vier vaste bezoekers vertellen over hún Boijmans en welke favoriet stuk uit de collectie ze gaan missen.

Annemieke Delhaas (45) en Madeleine Berkhemer (45) met hun kinderen bij een kunstwerk van Maurizio Cattelan.Beeld Simon Lenskens

Annemieke Delhaas (45) 

‘Nog even wat ervaringen opdoen,’ zegt Annemieke Delhaas, city marketeer in Rotterdam, terwijl ze naar haar zesjarige zoon Paul wijst. ‘Als het museum over zeven jaar weer open gaat, is hij puber.’ Delhaas is vaste bezoeker sinds ze modevormgeving aan de Willem de Kooning Academy studeerde. Als student kwam ze om inspiratie op te doen, toen ze zwanger was om te slenteren. ‘Ik moet meteen denken aan de tentoonstelling van On Kawara in 2012. Ik was met verlof en werd ontzettend geraakt door de ansichtkaarten van Kawara: op elk van de 68 kaarten stempelde hij het adres van de ontvanger, gevolgd door de tekst ‘I got up at’, plus het precieze tijdstip waarop hij die dag is opgestaan. Ik denk dat zijn obsessie met tijd mij zo veel deed, omdat ik zelf zat te wachten op de geboorte van Paul.’  Als moeder van twee ging ze, tot haar kinderen naar school gingen, wekelijks met ze naar het museum. ‘Veel werken hangen te hoog voor kinderen, ik tilde ze altijd op. Maar het werk van Maurizio Catalan, een zelfportret waarbij hij door een gat in de vloer kijkt, was precies goed.’ Hoe jammer Delhaas het ook vindt dat het museum zeven jaar sluit, ‘ik snap dat het moet. Ik hoop wel dat ze de tijd gaan gebruiken om spannende tentoonstellingen op andere plekken te maken.  En het is misschien een gek idee, maar waarom niet met een keet door het land trekken?'

Kees Vrijdag (67) 

Toen Kees Vrijdag nog op de afdeling marketing werkte van de Rotterdamse Kamer van Koophandel, kreeg hij een verzoek van verzamelaar en industrieel Joop van Caldenborgh, destijds voorzitter van de Stichting Museum Boijmans Van Beuningen. Of de Kamer van Koophandel mee wilde doen aan de 'baksteenactie’ voor een nieuw te bouwen vleugel van architect Henket. ‘Eén baksteen, met je naam erop, kostte duizend gulden. Wij heetten officieel Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Rotterdam en de Beneden Maas. Daar waren twaalf stenen voor nodig. Joop, zei ik, dan ben ik mijn jaarbudget kwijt! Ik heb uiteindelijk zelf een steen gekocht.’ 

Kees Vrijdag (67) bij een schilderij van Oskar Kokoschka, de Mandril.Beeld Simon Lenskens

Kees Vrijdag komt sinds de jaren tachtig zeker eens per maand in het museum. Wat hij gaat missen? ‘De haven van Rotterdam van Paul Signac, uit 1907. Razend knap geschilderd, maar het schijnt stedenbouwkundig niet te kloppen. Het Noordereiland ligt links, terwijl het rechts hoort. Maar dat zal compositorisch wel niet mooi zijn geweest.’

Hij heeft een boekje bij zich, uit 1951, zijn geboortejaar. Op de cover staat het Van der Steurgebouw in oude glorie, nog voor de gevel voor een deel uit het zicht verdween door de vleugel van de Belgische architecten Robbrecht en Daem – de vleugel die vermoedelijk wordt afgebroken. ‘Als het weer zo wordt als toen, ben ik heel blij. En dan moet de hoofdentree weer naar de toren. Boem, dan maak je tenminste een statement. Dan heb je weer statuur.'

Rosa Boute (26)

Rosa Boute beseft nog niet zo goed wat het betekent: zeven jaar lang niet haar vaste rondje in het museum kunnen maken. ‘Jeetje, dan ben ik 33.’  Dat vaste rondje, dat was: de trap in het Van der Steurgebouw omhoog, naar links, rechtdoor, en dan alle kabinetten door, langs Van Gogh, Van Dongen, Beckmann, Kandinsky, Toorop – een chronologische reis door de tijd. Kunsthistoricus Carel Blotkamp maakte hier twee jaar geleden een nieuwe opstelling voor de vaste collectie. ‘Daar was ik heel blij mee. Als je vaak komt, zoals ik, dan weet je op een gegeven moment wel wat er hangt en raak je minder geprikkeld. Maar doordat Blotkamp nieuwe combinaties maakte, ging ik weer beter kijken.’ Boute hoopt dan ook dat de Blotkamp-opstelling over zeven jaar weer terugkeert, met één van haar favorieten: een klein portret van Lucas Cranach  (1472-1553) dat ze nog eens heeft proberen na te schilderen. In de tussentijd verheugt ze zich op de opening van het depotgebouw, in 2020. Misschien gaat ze daar Liggend Naakt zien, het schilderij van Breitner waarover haar ouders haar hebben verteld.

Rosa Boute (26) bij werk van Lucas Cranach (Portret van Desiderius Erasmus).Beeld Simon Lenskens

Jacob van der Goot (66) 

Loop met Jacob van der Goot, voorzitter van de Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur, door de oude vleugel van het gebouw, en hij zegt: ‘Ja, wat moet ik kiezen? Er is zo veel moois te zien.’ Grey Orange on Maroon, in zaaltje 25 aan de korte wand, een van de medewerkers heeft ons er net heen geleid: ‘Als je daar voor staat, dan voel je de intensiteit die Rothko erin heeft gelegd. En dan te bedenken dat toenmalig directeur Chris Dercon dit schilderij wilde verkopen om een vorige verbouwing mee te financieren. Een zwerfkei in de collectie noemde hij het.’

Jacob van der Goot (66) bij werk van Rothko. Naam van werk: Grey, Orange on Maroon, No. 8.Beeld Simon Lenskens

Maar Rothko, die gaat hij de komende jaren vast nog eens zien, in Stedelijk Museum Schiedam, als onderdeel van Boijmans bij de Buren. Dat weet hij niet van de hele kleine tekeningetjes die hij ooit in een van de kabinetten van het Van der Steurgebouw zag, tekeningetjes van  de impressionist Eduard Vuillard. ‘Die woonde zijn hele leven bij zijn moeder en heeft haar interieur getekend, zo mooi, daar sprak zo veel liefde uit.’

Het was het advies van de Raad aan het museum: gebruik de tijd dat je gebouw dicht is om nieuwe dingen uit te proberen en het contact met de inwoners van Rotterdam te intensiveren. ‘Ik vind het geweldig dat er plannen zijn om in het V&D gebouw op het Zuidplein een tijdelijk onderkomen te vinden. Maar trek ook de wijk in, en luister naar wat het publiek wil dat nog niet bekend is met het museum.’ Dat de plannen voor de komende zeven jaar nog niet helemaal zijn ingevuld, vindt  Van der Goot geen probleem. ‘Ik vind het eerlijk gezegd wel inspirerend. Durven zeggen: we weten het nog niet precies.'

Meer lezen over het sluiten van dit Rotterdamse museum:

Sloop van nieuwste vleugel Museum Boijmans Van Beuningen lijkt onontkoombaar
Radicale renovatie moet Rotterdams museum klaarmaken voor de toekomst.