Teruglopend aantal actievoerende gele hesjes is opsteker voor Macron
Is de volkswoede van de gele hesjes over zijn hoogtepunt heen? Het aantal demonstranten is in een week tijd gehalveerd, bleek zaterdag. 66 duizend actievoerders gingen de straat op, na een week die werd gedomineerd door handreikingen van president Macron aan de protestbeweging en een terreuraanslag in Straatsburg. Tijdens de vorige protestdag waren er in Frankrijk nog 126 duizend gele hesjes op de been.
Het teruglopende aantal actievoerders is een opsteker voor Macron. Maandag kondigde hij een aantal sociaal-economische maatregelen aan in een poging de gele woede in te dammen. Onder meer met een verhoging van het minimumloon wil de president de koopkracht van het armere deel van de Franse bevolking vergroten.
Een deel van het centrum van Parijs zag er zaterdag wederom uit alsof de stad zich voorbereidde op een natuurramp. Vijftig metrostations was gesloten, net als monumenten als de Arc de Triomphe en het Pantheon. Toch waren er op voorhand al tekenen van vertrouwen in een kalmere demonstratiedag. In tegenstelling tot vorige week bleven de Eiffeltoren en de grote warenhuizen Galeries Lafayette en Printemps open.
Plukjes gele hesjes, niet meer dan enkele honderden, liepen over de Champs-Élysées, vorige week nog het toneel van hardhandige confrontaties tussen actievoerders en de politie. Waren er toen zo’n 10 duizend gele hesjes op de been, dit keer waren het er niet meer dan drieduizend - minder dan in zowel Bordeaux als Toulouse. De politie in Parijs, opnieuw achtduizend man sterk, arresteerde 144 mensen. Vorige week waren dat er meer dan 900.
Een meerderheid van de Franse bevolking – zo’n 65 procent - steunt de protestbeweging nog altijd, ondanks het grote aantal doden (7) en gewonden (2124) die in de marge van de demonstraties vielen. Maar het aantal Fransen dat vindt dat het zo langzamerhand wel welletjes is, neemt toe. De helft van de Fransen is van mening dat de protesten moeten stoppen, nu Macron de gele hesjes met concrete maatregelen tegemoet is gekomen.
Waarschijnlijk heeft ook de terroristische aanslag in Straatsburg een rol gespeeld in de lage opkomst. Dinsdagavond schoot de geradicaliseerde Chérif Chekatt vijf mensen dood op de bekende kerstmarkt van Straatsburg. In de nasleep van die aanslag wezen meerdere deskundigen op het feit dat de Franse politie door de massale inzet tijdens de demonstraties van de gele hesjes aan het einde van zijn latijn zou zijn.
De Franse regering riep de gele hesjes van tevoren op om niet te gaan demonstreren. ‘Frankrijk heeft kalmte nodig’, zei president Macron. Ook de meeste oppositieleiders maanden de protestbeweging tot rust en redelijkheid. Alleen Jean-Luc Mélenchon van de populistische en uiterst-linkse partij La France Insoumise bleef ook na de aanslag in Straatsburg volharden in zijn oproep om opnieuw de straat op te gaan. Mélenchon doet al langer pogingen om de beweging politiek te incorporeren.
Er zijn ook banale factoren die eraan bijdragen dat het gele vuur lijkt uit te doven. De kou bijvoorbeeld – in grote delen van Frankrijk schommelt de temperatuur rond het vriespunt – maar ook de naderende feestdagen. De vraag of de Franse lage middenklasse in groten getale bereid is om zaterdags te demonstreren in plaats van kerstinkopen te doen, kan voorlopig met nee worden beantwoord.