Troubadour Meindert Talma bezingt Arjen Robben en andere eigenzinnige voetballers

In het tweede couplet van zijn lied over Arjen Robben zingt Meindert Talma:

Naar school en de training van de FC.
Altijd op de fiets, maar dat vindt hij oké
want dat is goed voor zijn conditie.
Een topvoetballer moet kunnen ­afzien.
Als hij dan fietst vier keer per dag
op de Groningerweg, een 12 kilometer
lange rechte streep naar de stad,
droomt hij over het Oosterpark.

(Liedjes)schrijver Meindert Talma (50) dacht dat hij eens de aandacht voor voetbal zou verliezen, maar nee: hij kijkt zelfs naar praatprogramma’s. ‘Al zie of hoor ik iets voor de zoveelste keer, ik blijf het volgen. Voetbal blijft een vaste last in het leven.’

Balsturig heet zijn album, dat op 17 januari verschijnt. Elf voetballiedjes, over Arjen Robben, Johan Cruijff, ­Robin van Persie, stadion de Langeleegte, Fritz Korbach, Louis van Gaal en meer. Balsturig betekent eigenzinnig, zoals de gekozen hoofdpersonen zijn. Alle liedjes nam hij thuis op, in de woonkamer in Noordhorn, op het platteland van Groningen. Elke dag een liedje. Het is een intieme plaat geworden, met mooie arrangementen.

Lekker refrein ook, over Robben. Een refrein als een dribbel:

Pingelend, pingelend gaat hij door het leven,
pingelend, Arjen Robben, voetballer uit Bedum.
Pingelend, pingelend gaat hij door het leven.

Veelgevraagd op voetbalavondjes

Het hoeft niet precies te rijmen. Als de tekst maar in de flow past, in het metrum, zoals een solo van Robben ook hoekige kantjes heeft. In een begeleidend clipje zien we de jonge Arjen Robben fietsen, met voetbaltas. Trappend tegen de wind in, naar school, naar de training. Robben zelf reageert uit München op het lied. Hij kreeg de clip al opgestuurd. ‘Pingelend door het leven, mooie tekst.’

Meindert Talma is zanger, componist en schrijver. Een rijzige kerel met een trouw publiek. Hij mailt voor het gesprek dat zijn huis moeilijk te vinden is, vanwege een bruggetje vooral. Overal in de woonkamer van de voormalige boerderij zijn boeken, cd’s en instrumenten. Hij bracht al een cd uit over éénvoudige internationals, waaronder een heerlijke meezinger over Oekie Hoekema. ‘Ik had eerder al referenties gedaan aan voetballers. Een lied over Rummenigge was een aardig hitje in mijn oeuvre.’

Talma is veelgevraagd op voetbalavondjes, door zijn repertoire. Populaire evenementen als ‘Bier en ballen’ in Breda, de ‘Grote Hi-Ha-Hondelul Voetbal Show’ in Haarlem en ‘de Bal is rond’ in Winschoten. Hij treedt op bij de maandelijkse revue in de Kroeg van Klaas in Groningen. Met drie vrienden nieuwe verhalen, filmpjes en liedjes brengen. Er was dus voldoende materiaal voor Balsturig.

Zijn liefde voor voetbal is gegroeid. ‘Mijn vader had één voetbalboek in de kast, over het WK van 1974. Toen ik 12 was kreeg ik van Sinterklaas 25 jaar Europa Cup I van Ed van Opzeeland. Ook dat heb ik stukgelezen. Ik was zeer geïnteresseerd in voetbal, als boekenlezer en tv-kijker. Zelf heb ik gevoetbald met vrienden, maar in clubverband zat ik op basketbal en korfbal. Met mijn 2,04 meter heb ik niet de goede voetballengte.’

Voetballers met een verhaal

Hij houdt van voetballers met een verhaal, dat hij eventueel tot lied verwerkt. Hij bladerde eindeloos door Voetbal Internationals uit de jaren zeventig en tachtig, met ongefilterde interviews. ‘Spelers spuiden gewoon alles. Dat is met al die mediatrainingen minder geworden.’ Hij heeft eens tien dozen VI’s opgehaald in Friesland, gekocht voor een bedragje, vol naïeve verhalen met semiprofs. ‘Jan van Osenbruggen van FC Wageningen was ook grafdelver. Het lijkt me ­geweldig om over hem eens een liedje te maken.

‘Ik zoom in op een aspect. Bij ­Robben is dat zijn werklust, zijn ambitie, het begin van zijn carrière. Soms fietste hij vier keer op en neer van Groningen naar Bedum. Twee keer naar school, twee keer naar de training. Dat tekende zijn mentaliteit.’ In het clipje zitten mooie beelden uit de begintijd van Robben. De melodie? ‘Ik schrijf eerst tekst, dan bedenk ik de melodie.’

Het lied over Robin van Persie heeft een speels intro. ‘Het gaat over zijn ­bekende kopdoelpunt tegen Spanje op het WK van 2014 in Brazilië. Ik wilde dat ijle, zweverige gevoel in de muziek. Bij Robben is het pingelend door het leven, met pingelende pianomuziek.’ Als de verslaggever zegt dat het liedje blijft hangen, knikt Talma tevreden: ‘Ja, het heeft een ­catchy deuntje.’

Talma is melancholisch. Stel dat Robben in de WK-finale van 2010 had gescoord tegen de Spaanse doelman Casillas, dan hadden twee Groningers gescoord in een WK-finale. Dick Nanninga, inmiddels overleden, maakte in 1978 gelijk tegen Argentinië.

Ook Nanninga heeft een liedje. Hij groeide op naast het Oosterparkstadion in Groningen. Als lid van amateurclub Oosterparkers was het zijn droom voor FC Groningen te spelen. ‘Hij werd steeds over het hoofd gezien, terwijl hij zoveel doelpunten maakte. Ruwe bolster blanke pit. Drinken, roken. De Cios-achtige trainer Groenewoud bliefde dat niet. Dat is dan een mooi verhaal, dat zo’n echte stadjer niet voor zijn eigen club speelt. Tot zijn 24ste bij Oosterparkers, dan naar Veendam voor 300 gulden in de maand, via Roda naar de WK-finale.’

Johan Cruijff, ook een dankbaar thema. ‘In de bloei van zijn leven stoppen als international en weigeren aan een tweede WK mee te doen. Stoppen en weer terugkomen. Abe Lenstra lag altijd in de clinch met het bondsbestuur en de keuzecommissie. Abe spreekt aan omdat hij zo’n nukkige man was. Hij had een legende kunnen worden in het buitenland, maar hij wilde niet. Ook omdat hij heel goed werd betaald door de gemeente Heerenveen. Hij had een luizenleventje. Hij kreeg bedragen toegestopt door jan en alleman en miste het avontuur van Faas Wilkes, die wilde ontdekken wat in het leven zat.’

Atypisch Gronings

Het zou geweldig zijn als Robben na al zijn reizen terugkeerde naar FC Groningen, al heeft trainer Mark van Bommel de speler gepolst voor een rentree bij PSV, Robbens tweede club in Nederland. ‘Het niveau is te verschillend om bij elkaar te komen, denk ik. Hij is geen Kuijt die Feyenoord kampioen kan maken. Zijn ­niveau is te hoog voor FC Groningen. Of er moet een actie komen met sponsoren, dat ze nog een paar goede spelers kopen.

‘Hij is ook een heel atypische Groningse speler. Een Groninger heeft gemiddeld niet al te veel techniek, terwijl Robben zo begaafd is. Hij is typisch Gronings in zijn karakter en nuchterheid. Hij heeft in de stad een huis gekocht. En zijn vader heeft een baan gekregen in het technisch team van FC Groningen. Het zou een inkoppertje zijn als Arjen terug zou komen. Misschien denkt hij wel: mijn kinderen moeten naar een goede middelbare school in Groningen.’

Meindert Talma kan goed mijmeren. Hij, geboren in Surhuisterveen (Friesland) en na zijn studie in Groningen blijven hangen, schrijft ook romans over zijn leven, een beetje als de Noor Knausgard. Talma is door Vrij Nederland eens ‘Nederlands onbekendste popster’ genoemd, een eretitel die hij koestert. ‘Het is een soort tegenstelling die niet klopt, want een popster is al bekend. Maar als je in Haarlem of zo mijn naam noemt, ­kennen mensen mij niet.’

Het zijn autobiografische boeken met een cd erbij. Als het proza ophoudt, meandert het lied verder. ‘Ik ben op zich niet heel bekend als ­artiest, maar ik heb wel heel veel meegemaakt en het is leuk om te schrijven. Ik heb een eigen niche. Mensen zien zo’n lange man die niet echt lacht en ze denken: wat is dat voor ­figuur? Is dat een artiest? Ik heb niet de uitstraling van een artiest, maar ik kan een aardige show neerzetten. Dat is een grappige tegenstelling. Ik ben wie ik ben. Heel rustig en droog in het echte leven en ook op het podium. Ik kan twee keer 45 minuten vullen over voetbal.’