Direct naar artikelinhoud
OpinieblogBrexit

Opinieblog – Een onafhankelijk groepje in het Lagerhuis: een nieuw perspectief voor het politieke midden of gedoemd te mislukken?

Een selectie van interessante debatten op internet en in andere media of lezersbrieven, bij elkaar geblogd door opinieredacteuren van de Volkskrant.

De Indepent Group poseert. Op de voorste rij de oud-Conservatieven Sarah Wollaston, Heidi Allen and Anna Soubry en ex-Labourlid Joan Ryan. Verder ex-labourleden: midden: Angela Smith, Luciana Berger, Ann Coffey . Achter: Chris Leslie, Gavin Shuker, Chuka Umunna and Mike Gapes.Beeld AFP

Drie Conservatieve parlementariërs voegden zich woensdag met veel aplomb bij de acht weglopers van Labour. Nu zit er een kleine fractie van elf, onder de naam Independent Group, in het Lagerhuis. Gemene deler: woede omdat hun oude partijen te extreem zijn geworden, te rechts of te links, en tegen de Brexit in welke vorm dan ook. De opgestapte dissidenten zeggen een podium te willen bieden voor al die kiezers in het politieke midden die zich niet meer door de oude partijen vertegenwoordigd voelen. De meerderheid die nu bij nader inzien bij de EU zou willen blijven. Maar de commentatoren in de Britse pers zijn overwegend sceptisch. 

Eerst een commentator die wel wat verwacht van deze stap: Martin Kettle van The Guardian. ‘De breuk bij de Tories en Labour kan de Britse politiek herdefiniëren’, is de kop boven zijn column. Of het opstappen van de drie Conservatieven het begin zal zijn van een grote splitsing moet nog blijken, maar het vergroot in ieder geval de kans daarop. ‘De drie (vrouwelijke) voormalige Tories – en hun sekse is zeker belangrijk in dit verhaal – daagden in het House of Commons een volledige generatie van 21ste-eeuwse Tory-moderniseerders uit: sta op of vertrek.’

Ze deden nog iets opmerkelijks vindt Kettle: ze sloten zich aan bij oud-Labourleden. Een groepering die put uit de twee grote, tegengestelde partijen is iets nieuws. Kettle is echter nog niet overtuigd dat er nu een nieuwe centrumpartij ‘die velen verwachtten en sommigen op hoopten’ in zicht is. Dat is wel het doel, aldus Tory-vertrekker Sarah Wollaston. Het opstappen gaat ‘over meer dan Brexit’ en ze voorziet een ‘derde weg’. Sceptici zeggen dat het electoraat in dat midden waarschijnlijk zeer beperkt is en Kettle vreest hen gelijk te moeten geven.

The Daily Telegraph, die niets moet hebben van remainers, geeft in een hoofdredactioneel commentaar een vernietigend oordeel over de Tory-overlopers. ‘Veel kiezers vertellen opiniepeilers dat ze uitkijken naar een gematigd alternatief, en de culturele elite in dit land zal dolblij zijn met een opleving van het centrisme. Maar het is een luchtspiegeling. Dit is een groep remainers die in alles net zo ideologisch zijn als Jeremy Corbyn of Nigel Farage.’

De krant vindt ook dat de drie dissidenten hun oude partij op een schandalige manier zwartmaken. ‘Zijn de rebellen vergeten dat zij elk in zeker twee verkiezingen gekozen zijn met een Conservatief partijprogramma? Het laatste programma waar zij als kandidaat voor stonden, beloofde expliciet om de EU te verlaten en stelde dat een uittreding zonder akkoord beter was dan een slecht akkoord.’

De brexiteers in de Conservatieve partij voor extreem uitmaken, vindt The Telegraph laag: Brexit is een breed gedragen wens. ‘En dat is wat deze ex-Tory parlementariërs echt boos maakt: Brexit. Ze begrijpen het niet, ze houden er niet van en ze willen dat het wordt tegengehouden. Er is niets ‘gematigds’ aan deze stellingname. Het is antidemocratisch en wordt gevoed door een elitaire, Blair-achtige filosofie die grote delen van het land heeft vervreemd van de politiek. De Independent Group maakt zich op om de partij van de status quo te worden.’

Newsnight stelde de kwestie woensdagavond zo: ‘Zal de frustratie van de laatste tijd een nieuwe vorm van politiek voortbrengen of zal de Independent Group de aantallen en steun onder kiezers ontberen om een volwaardige politieke partij te worden?’ Presentator Kirsty Wark sprak met Anna Soubry, een van de doorgewinterde backbenchers van de Conservatieven die is opgestapt. Zij sprak met veel vuur over de teloorgang van de Tories van David Cameron, de voorganger van premier Theresa May. Die laatste zou volgens haar volledig de oren laat hangen naar de extreme brexiteers van Jacob Rees-Moggs European Research Group. Ze schetste een vergezicht van onafhankelijke geesten in het midden, die zich hadden losgemaakt van de ‘oude politiek’, en riep geestverwante parlementsleden van alle partijen op zich bij de groep aan te sluiten. Op Warks prangende vragen over de politieke koers van een eventuele nieuwe partij ging ze niet in.

Wark had ook politici van beide partijen uitgenodigd voor een panelgesprek, die wel sympathie hebben voor de weglopers uit hun eigen kring, maar er toch voor kiezen binnen hun partijen voor verandering te ijveren. De onafhankelijken gaven ze weinig kans om tot een partij uit te groeien. Parlementslid Layla Moran van de centrumpartij Liberale Democraten was blij met de weglopers, maar maakte ook duidelijk dat er al een centrumpartij bestaat (ook ooit als afsplitsing begonnen van Labour) en dat haar fractie zich niet bij de Independent Group zal voegen. Andersom zou toch meer voor de hand liggen.

Massale demonstraties tegen toenemend antisemitisme: ‘Europa zonder Joden is geen Europa meer’ - 20 februari

Op de Place de la Republique in Parijs betoogden naar schatting twintigduizend Fransen dinsdagavond tegen het toenemende antisemitisme.Beeld Getty Images

In Parijs en zestig andere Franse steden is gisteravond massaal gedemonstreerd tegen het toenemende antisemitisme in de samenleving. Eerder die dag bleek dat Joodse graven opnieuw besmeurd waren met hakenkruisen; dit keer waren het er 96. President Macron bezocht de begraafplaats in de Elzas en beloofde nieuwe maatregelen. Een andere aanleiding waren de antisemitische scheldwoorden die filosoof Alain Finkielkraut zaterdag naar zijn hoofd geslingerd kreeg tijdens een betoging van de ‘gele hesjes’. In Groot-Brittannië is het antisemitisme binnen de Labour-partij een van de redenen dat acht parlementsleden opstapten. We verzamelden verontruste commentaren uit Europese kranten op dit Opinieblog.

Premier Edouard Philippe zei dinsdag tegen L’Express dat de regering de wet wil aanpassen om haatberichten op sociale media aan te kunnen pakken. ‘Antisemitisme zit diep geworteld in de Franse samenleving’, zei hij.

Bij de demonstratie in Parijs zei oud-president François Hollande volgens l’Obs: ‘Het antisemitisme is geen zaak van de Joden, het is een zaak van alle Fransen.’ Ook oud-president Nicolas Sarkozy, een keur aan politici van alle politieke partijen plus het halve kabinet liepen mee.

Farce en schandaal

In de Duitse krant Die Welt waarschuwt Ulf Poschardt dat het oplaaiende antisemitisme in Europa de Europese cultuur bedreigt. ‘Joodse gemeenschappen waarschuwen dat als Labour-leider Corbyn tot premier wordt verkozen, het gevolg een verdere exodus van Joden uit Europa zal zijn. Wat nu gebeurt in Frankrijk, waar het aantal antisemitische aanvallen snel toeneemt, is al eerder gebeurd in Zweden: de Joodse gemeenschappen geven het op en verlaten het land. Dit mag zo niet door gaan. We lopen het risico om de strijd tegen het antisemitisme in Europa te verliezen – en tegelijkertijd onszelf. Het Jodendom hoort tot de kern van de Europese identiteit. Een Europa zonder Joden zou geen Europa meer zijn. Het zou een farce zijn, een schandaal, het einde van Europa zoals we het kennen.’

Geen taboes meer

In Frankrijk leidt het incident met Finkielkraut tot bespiegelingen op de aard van de gele-hesjesbeweging. Hoewel enkelen van hen meededen aan de betogingen tegen antisemitisme, raakt de beweging in diskrediet. Anderen vinden dat de beweging tegen lastenverzwaring door de regering-Macron het wangedrag van enkele meelopers niet kan worden aangerekend. In de krant Libération legt de filosoof Raphaël Glucksmann uit hoe het zover heeft kunnen komen. ‘Het feit dat een sociale beweging zo erg kon worden gekaapt door antisemieten komt voornamelijk door het ontbreken van een kader, en door crisis bij vertegenwoordigende instellingen, zoals de politieke partijen en de vakbonden. Het zou verkeerd zijn de afwezigheid van de bonden en politieke organisaties als een vorm van emancipatie te zien, als een positieve ontwikkeling en een doel op zich. De bonden en de partijen stellen ons in staat onwrikbare taboes, regels en principes op te bouwen voor de samenleving. Zonder een institutioneel kader of vertegenwoordigers zijn er geen taboes meer. En als er niet langer een structuur bestaat om woede te kanaliseren, raakt de democratie in een crisis.’

Commentaren: Nederland kan niet om repatriëren Syriëgangers heen - 19 februari

Het kamp in Ain Issa, Syrië. Vooral families van gedode of gearresteerde IS-strijders verblijven hier.Beeld NurPhoto via Getty Images

Minister Blok van Buitenlandse Zaken was duidelijk voor de NOS-camera: ‘Nederland neemt geen IS-strijders op’. Hij had ook van geen enkel ander Europees land gehoord dat ‘ze nu opeens hun strijders zullen gaan terughalen’, meldde de Volkskrant. Daartoe had de Amerikaanse president Trump opgeroepen. Het zou gaan om achthonderd strijders die nu in Koerdische gevangenenkampen zitten. Trump krijgt in de meeste commentaren in Nederlandse kranten gelijk, en niet Blok. De teneur: er zit eigenlijk niets anders op.

Geen andere uitweg

Het hoofdcommentaar in Trouw:

‘Politiek Den Haag zit in zijn maag met de oproep van Trump. Toch dient er snel een beslissing te komen en een andere uitweg dan IS-strijders met de Nederlandse nationaliteit in Nederland berechten is er eigenlijk niet. Hoe moeilijk bijvoorbeeld een tenlastelegging ook zijn zal. Nu roepen dat Trump het probleem zelf veroorzaakt door zijn troepen uit Syrië terug te trekken, zoals het CDA stelt, doet het dilemma niet verdwijnen.’

Weinig keus

Hans van Zon in het Algemeen Dagblad:

‘Europese landen, waaronder Nederland, hebben daarom weinig keus. Zij zullen gehoor moeten geven aan de eis van Trump hun verantwoordelijkheid te nemen. Zij zullen gedetineerde IS-strijders uit hun land moeten berechten. Natuurlijk, ook daar kleven gevaren aan. Het verleden wijst uit dat terroristen gijzelings- of chantageacties ondernemen om gevangengenomen extremisten op vrije voeten te krijgen. Maar dat gevaar weegt niet op tegen dat van honderden IS-strijders die een tweede kans krijgen om terreur te zaaien omdat niemand zich geroepen voelde hen op te sluiten.’

Niets doen geen optie

Het hoofdcommentaar in NRC:

‘Europa staat voor een dilemma. Nietsdoen kan betekenen dat veelal geïndoctrineerde maar vaak ook getraumatiseerde personen vrijkomen wanneer de opvangkampen waarin zij nu nog verblijven worden opgeheven. Zij verdwijnen uit beeld en kunnen ongezien terugkeren naar Europa om daar mogelijk terroristische acties te gaan voeren.

‘Terughalen van jihadstrijders betekent het binnenhalen van een potentieel gevaar. Zij zullen weliswaar in hechtenis worden genomen, maar in gevangenschap kunnen jihadistische netwerken worden opgezet dan wel uitgebreid. En ooit zullen deze mensen toch ook vrijkomen.

‘Lange tijd hebben Europese landen de haast onmogelijke keuze voor zich uit weten te schuiven, in de wetenschap dat de meeste IS-strijders werden vastgehouden in kampen van door de Amerikanen gesteunde Syrische Koerden. Nu daar verandering in lijkt te komen, zal de keuze toch moeten worden gemaakt. De strijders die nu nog vastzitten, komen voor een belangrijk deel uit Europa. En zodoende zijn zij ook een verantwoordelijkheid van Europa.

‘Trump heeft een ongemakkelijke maar juiste boodschap voor een aantal Europese landen afgegeven. Want hoe lastig en gevaarlijk ook: niets doen is geen optie. De strijders zullen moeten worden teruggenomen.’

De kloof tussen de VS en Europa groeit, maar door wie? - 18 februari

Vicepresident Mike Pence en bondskanselier Angela Merkel tijdens de veiligheidsconferentie in München, 16 februari 2019.Beeld Sven Hoppe/dpa

Het Europese bezoek van de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo en vicepresident Mike Pence afgelopen week toonde hoe groot de kloof is tussen Europa en de Verenigde Staten. Waar The Washington Post kritisch is over de ‘stuntelige’ optredens van Pompeo en Pence, moet Europa volgens The Times niet alleen maar energie besteden aan ‘het omzeilen van het Witte Huis’.

‘VS kleineren bondgenoten’

‘Veel Europeanen vermoeden dat de Trump-regering weinig oog heeft voor het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Duitsland, die het Amerikaanse buitenlandbeleid sinds de Tweede Wereldoorlog hebben gevormd. En dat de Amerikaanse regering de voorkeur geeft aan het autocratische etno-nationalisme dat in Centraal Europa is opgekomen’, schrijft The Washington Post in het commentaar. ‘De stuntelige reeks van optredens in Europa de afgelopen week van minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo en vicepresident Mike Pence zal die vermoedens hebben versterkt.’

Volgens de krant stelt Pence terecht vast dat de kloof tussen Europa en de VS groeit, maar ligt de schuld daarvoor niet bij de Europeanen maar bij Trump. Zo is de Europese weerstand tegen het Iran-beleid van de VS terecht, evenals de scepsis over een veelbesproken maar nooit onthuld plan van de Amerikaanse regering voor vrede in het Midden-Oosten.

‘Pence benadrukte de Amerikaanse steun voor de Navo en artikel 5, dat leden oproept elkaar te verdedigen bij een aanval. Pompeo bood enige hulp aan verdedigers van de democratie in Hongarije door vervolgde activisten te ontmoeten en meer Amerikaanse steun voor onafhankelijke media te beloven. Maar de bredere boodschap van de week is dat de Trump-regering zich op één lijn stelt met de Europese krachten die liberale waarden aan de laars lappen, en tegelijkertijd bondgenoten kleineert die al 75 jaar het Amerikaanse wereldleiderschap hebben ondersteund. Het zou niemand moeten verbazen als een van de consequenties daarvan is dat Washington geen steun weet te vergaren voor zijn grootste initiatieven.’

Werk aan de winkel

America First betekent niet America Alone. Deze belofte van Pence dit weekend leek bewustzijn te tonen dat Amerika sterker is wanneer het samenwerkt met zijn bondgenoten’,  aldus The Times in het commentaar. Een welkom geluid, meent de krant, maar er was ook (terechte) scepsis.

‘Als het huidige discours zo doorgaat, zal de Atlantische alliantie inderdaad in de problemen komen. Het is nodig dat Europa erkent dat het vertrouwen in de alliantie niet sterker wordt als het zoveel energie spendeert aan het omzeilen van het Witte Huis. De Amerikaanse regering moet op haar beurt stoppen de Navo te behandelen als een anachronisme of een obstakel voor het najagen van Amerikaanse nationale belangen. Aan beide kanten is het tijd voor samenhang en zelfbewustzijn.’

Ted Cruz: ‘Laat El Chapo voor de muur betalen’ - 15 februari

De Republikeinse senator Ted Cruz na een stemming in het Congres, 4 februari 2019.Beeld AFP

‘Terwijl Democraten en Republikein in een impasse zitten, blijkt er een hele simpele oplossing te zijn die de grens versterkt en belastingbetalers geen cent kost: bouw een muur en laat El Chapo ervoor betalen’, aldus de Republikeinse senator Ted Cruz in een opiniestuk in The Washington Post.

De beruchte drugsbaas Joaquin ‘El Chapo’ Guzman is deze week schuldig bevonden aan drugshandel en krijgt naar verwachting een levenslange gevangenisstraf. Om daar financieel van te profiteren, heeft Cruz nu een wetsvoorstel (de Ensuring Lawful Collection of Hidden Assets to Provide Order (EL CHAPO) Act) ingediend. ‘Hiermee kan de overheid het drugsfortuin van El Chapo – en dat van andere drugsbazen – gebruiken om te investeren in een muur, technologie, mankracht en infrastructuur die zo nodig is voor gedegen veiligheid aan de grenzen.’

‘Beslaglegging op crimineel bezit is toegestaan na een veroordeling in uiteenlopende situaties; wanneer een crimineel een gebouw, auto of geheim fonds heeft gebruikt om illegale activiteiten uit te voeren, kan de overheid het afnemen. In dit geval maakt de enorme omvang van El Chapo’s operatie het verschil. Ongeacht hoe groot het deel is dat de federale overheid in beslag weet te nemen, het zal hoe dan ook veel schelen in de kosten van onze grensbeveiliging zonder dat het het budget aantast dat nu voor slachtoffers of rechtshandhaving is bestemd.’

‘(...) Iedereen zou het idee moeten steunen om geld van moordenaars, drugs- en mensensmokkelaars zoals El Chapo af te nemen en te gebruiken om moord, drugs- en mensensmokkel te voorkomen. En dat alles zonder dat het de Amerikaanse belastingbetalers iets kost, of dat het wordt opgeteld bij het overheidsbudget. Dat is wat de ‘EL CHAPO Act’ zou doen.

‘Mensen overal in de VS smachten naar een signaal dat Washington er klaar voor is en bereid is om hen te beschermen tegen gevaarlijke criminelen en kwetsbare grenzen. En belastingbetalers met verschillende politieke achtergronden waarderen allemaal de steeds zeldzamere situaties waar het Congres fiscaal verantwoordelijk mee omgaat. De ‘EL CHAPO Act’ voldoet aan al deze redelijke verwachtingen.’

Twitter bericht wordt geladen...

Twitter bericht wordt geladen...

Twitter bericht wordt geladen...

Is de rehabilitatie van de eindtoets wel een goed idee? - 14 februari

Leerlingen concentreren zich op de Citotoets.Beeld ANP

De Citotoets wordt in ere hersteld. De eindtoets en niet het oordeel van de docenten op de basisschool wordt weer bepalend voor het advies aan elke leerling welk vervolgonderwijs voor hem of haar het best lijkt. Dat is verdedigbaar, vond de Volkskrant in een commentaar, omdat kinderen uit sociaal zwakke milieus in het nadeel blijken bij het docentenadvies. Maar, zo werd vervolgd, ‘geen enkele selectiemethode is ‘sociaal blind’ en geen enkele methode doet volledig recht aan het groeipotentieel van een leerling’. Een selectie van de reacties van onze lezers op de terugkeer van de Citotoets.

Onderwijsheid?

Weer een nieuwe kers op de taart van het immer zwalkende onderwijsbeleid. ‘Het zal erop neerkomen dat leerlingen en ouders voor Koningsdag weten waar ze aan toe zijn.’ (CDA-Kamerlid Michel Rog, Ten eerste, 14 februari) Fijn! Jammer dat het voortgezet onderwijs even wordt vergeten in dit verhaal. Wij krijgen dan dus ergens half mei onze aanmeldingen binnen? De open dagen ook maar in mei gaan organiseren? En dan zetten we in pakweg een weekje alles wel even op een rijtje, groepen indelen, formatie rondmaken, basisscholen bezoeken voor de ‘warme overdracht’, intakegesprekken houden voor leerlingen met special needs.

‘Als leraren de toetsuitslag bij hun oordeel kunnen betrekken, hebben ze een beter verhaal en minder gedoe met ouders.’ (PVV-Kamerlid Harm Beertema). Op deze manier worden de adviezen, vrees ik, gehéél op de uitslag van de toets gebaseerd. Kun je je nergens een buil aan vallen. En die extra onderwijstijd in groep 8 wordt dan weer fijn besteed aan eindeloos oefenen voor Die Toets. Win-winsituatie!

In mijn tijd als basisschoolleerkracht gaf ik de adviezen vóór de open dagen, vóór de Citotoets en was, als het goed was, die toets slechts een bevestiging van mijn advies. Zo niet, dán gingen we kijken hoe dat kwam.

‘Waar komt die slingerbeweging steeds vandaan?’ Uit het brein van beleidsmakers die er niets van begrijpen.

Bert Jansen, docent voortgezet onderwijs, Apeldoorn

‘Elke onderbouwing mist’

De coalitiepartijen vinden dat leerlingen van groep 8 pas een definitief schooladvies moeten krijgen na de eindtoets. Het argument dat wordt genoemd, is dat scholen ‘voornamelijk’ alleen het advies van kinderen met mondige, meer hoger opgeleide ouders zouden heroverwegen. Ik mis hierbij elke onderbouwing. Waarop is dit gebaseerd? De overheid stimuleert de professionele ruimte in het onderwijs. Maar de politiek zaagt hiermee aan de professionele poten van het basisonderwijs. Elke zichzelf respecterende basisschool kijkt kritisch naar de verhouding tussen het gegeven schooladvies en de eindtoets. En handelt daarnaar. De onderwijsinspectie kijkt mee over de schouders van de school. Als het basisonderwijs hier echt tekortschiet, hebben ze een punt. Maar dat moet dan ook wel gefundeerd worden aangetoond. Jammer dat de politiek weer voor (on)nodige commotie zorgt, terwijl er nog een onderzoek loopt naar de ervaringen van de afgelopen vier jaar. Zo ontstaat wellicht ten onrechte het beeld dat de basisschool in gebreke blijft en er met twee maten wordt gemeten.

Kees Francino, Wijk bij Duurstede, (Het Sticht, stichting katholieke en algemeen bijzonder primair onderwijs)

Professionaliteit

Het lijkt maar niet door te dringen tot de politiek; reeds grote en de komende jaren nog aanzwellende tekorten aan leerkrachten in het PO. Het aanzien van de leerkracht is bedroevend, maar aan de poten ‘autonomie’,  ‘professionaliteit’ en ‘vakmanschap’ wordt naarstig doorgezaagd. Zullen we voortaan de hartpatiënt dan maar een test laten invullen of een operatie al dan niet geïndiceerd is? Stel je voor dat de chirurg zijn vak niet goed verstaat.

Corrina Pauw, IB-er basisschool, Utrecht

Denkfout

Naar aanleiding van het voorbeeld dat interim-leraar Sanne Kuyt geeft (‘En het draait wéér om de eindtoets’, Ten eerste, 14 februari) het volgende: hij maakt een ernstige denkfout, die ik helaas vaker ben tegengekomen: een leerling met een werkhouding die hooguit op het vmbo-t wijst en die op de eindtoets havo-niveau scoort, hoort mijns inziens eerder op het vwo thuis dan op het vmbo-t. Het vergt immers bepaalde capaciteiten om met een ‘werkhouding die hooguit op vmbo-t wijst’ toch zodanig te profiteren van het aangeboden onderwijs dat de eindtoets op havo-niveau kan worden afgesloten.

Thea Kwee-de Swart, orthopedagoog-generalist, Roermond

Britse media verrast: Mays adviseur verklapt haar geheime Brexit-strategie - 13 februari

Olly Robbins, de belangrijkste Brexit-adviseur van premier May, arriveert voor overleg eind januari in Londen.Beeld REUTERS

Aan een bar in Brussel verklapte Mays belangrijkste Brexit-onderhandelaar Olly Robbins een alternatief plan om haar deal vóór 29 maart door het Britse parlement te loodsen. Een week voor de Brexit-dag zal May de parlementariërs voor de keus stellen: jullie stemmen voor mijn deal en anders vraag ik een lang uitstel aan bij de EU. 

Afstevenen op de nachtmerrie van een vertrek zonder deal op 29 maart en maar hopen dat genoeg parlementariërs daarvoor op het laatste moment terugschrikken, lijkt haar riskante strategie. 

De afluisteraar van Brexit-onderhandelaar Olly Robbins is correspondent Angus Walker van ITV News. Hij ging met zijn cameraman na een straatreportage nog wat drinken aan de bar in hun hotel en daar zagen ze Olly Robbins. ‘Hij zat met twee collega’s in de bar en andere gasten konden duidelijk horen hoe hij roddelde over Brexit, het kabinet en parlementsleden.’ Robbins zei dat de uitkomst van de gesprekken met de EU waarschijnlijk zullen uitdraaien op een flink uitstel van het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de EU. Dat is opvallend, schrijft Walker op de site van de ITV omdat premier May altijd heeft volgehouden dat er aan de vertrekdatum van 29 maart niet valt te tornen.

Walker schrijft dat hij Robbins hoorde zeggen dat tegenstanders van de Brexit-deal misschien zullen bijdraaien bij het dreigement van uitstel: ‘Ik moet hen laten geloven in de week die eind maart begint dat uitstel mogelijk is en dat als zij niet voor de deal stemmen dat uitstel lang kan zijn.’

Dit opgepikte nieuwtje zorgt begrijpelijkerwijs voor veel consternatie in de Britse pers. The Guardian kopt online: ‘Theresa May’s strategy: my way or a long delay’ (‘mijn manier of een lang uitstel’). Op Sky News weersprak Brexit-minister Stephen Barclay zo snel mogelijk dat uitstel op tafel ligt: dat zou ‘een heel rare boodschap’ aan de Britse kiezers zijn. Het Conservatieve kamerlid Mark Francois, een fervente brexiteer, zei op Sky News dat zo’n uitstel een ‘enorme vertrouwensbreuk’ met de Britse kiezers zou betekenen.

The Guardian wijst op een uitspraak van premier May op dinsdag: ‘De besprekingen verkeren in een cruciale fase. We moeten nu allen onze zenuwen bedwingen om de veranderingen binnen te halen die dit huis heeft geëist en om Brexit op tijd te laten ingaan.’ De premier voert de druk op en het dreigen met een lang uitstel zou dan de klap op de vuurpijl kunnen worden. The Guardian schrijft: ‘De tactiek lijkt regelrecht gericht op de backbench-kamerleden van de European Research Group (ERG) van de Tories, die zouden kunnen vrezen dat Brexit uiteindelijke helemaal zal worden afgelast, als de parlementsleden instemmen met een uitstel.’

Debat over Catalaans onafhankelijkheidsproces: ‘Het is de Spaanse democratie die terechtstaat’ - 12 februari

Jordi Cuixart (L) en Carme Forcadell staan met nog tien Catalaanse separatisten terecht bij het Hooggerechtshof in Madrid, 12 februari 2019.Beeld AFP

Vandaag staan twaalf Catalaanse separatisten terecht in Madrid voor rebellie en opruiing. Volgens Jordi Cuixart, een van de beschuldigden, is het de Spaanse democratie die terechtstaat: ‘Ik, en elf anderen met mij, word vervolgd voor het verdedigen van de meest basale mensenrechten.’

Jordi Cuixart, leider van een van de Catalaanse onafhankelijkheidsbewegingen, meent dat de rechtszaak de toekomst van de Spaanse democratie bepaalt. ‘Op 12 februari zit ik voor het hooggerechtshof in Madrid, met mijn naam onder de beschuldigden, maar het is de Spaanse democratie die terechtstaat. Ik, en elf anderen met mij, word vervolgd voor het verdedigen van de meest basale mensenrechten: het recht om te stemmen over politieke toekomst, het recht om vredig te demonstreren en het recht op de vrijheid van meningsuiting’, schrijft hij in een opiniestuk in de Schotse krant The National.

Volgens Cuixart verdraait de Spaanse rechterlijke macht de wet en gebruikt ze de terechtstelling van hem en Jordi Sànchez, ook leider van een onafhankelijkheidsbeweging, om een voorbeeld te stellen. Zo moet er bij rebellie en opruiing sprake zijn van geweld, iets waar volgens Cuixart alleen de Spaanse politie zich schuldig aan maakte tijdens het referendum in 2017. De meeste zorgen maakt hij zich over de ‘voortdurende samenwerking tussen het Spaanse hooggerechtshof en de extreem-rechtse, ultranationalistische en xenofobe politieke partij Vox, die ervoor gezorgd heeft dat wij kunnen worden vervolgd.’

‘(…) In heel Europa haperen de zwaarbevochten liberale democratieën vanwege de opkomst van extreem-rechts. Deze rechtszaak is gewoon nog een veldslag.’ Cuixart wil de zaak dan ook gebruiken als ‘luidspreker om elke schending van mensenrechten door het gepolitiseerde hof te veroordelen, en als platform om alle uitingen van democratische vrijheid in Spanje te verdedigen.’

Spaanse democratie doet haar werk

De Spaanse krant El País schrijft in het commentaar juist kritisch over de campagne van onafhankelijkheidskrachten ‘om de onpartijdigheid van het Hof in twijfel te trekken.’ Zo hebben de onafhankelijke partijen de aanwezigheid van internationale waarnemers bij het proces geëist. ‘In werkelijkheid is het doel van dit verzoek niet het uitbreiden, maar juist het beperken van de garanties die het Spaanse democratische systeem al biedt.

‘In elk proces dat sinds de goedkeuring en juridische ontwikkeling van de Grondwet is gehouden, heeft elke burger, ongeacht of hij een voorstander is van het afscheidingsprogramma, het recht om de ontwikkeling van de zittingen bij te wonen. Simpelweg omdat de zittingen, met inbegrip van die in het Hooggerechtshof, evenals de uitspraken openbaar zijn.’

Historische rechtszaak

Ja, het Hooggerechtshof kan verdere onrechtvaardigheid voorkomen. En met deze uitspraak de loop van de geschiedenis bepalen. Maar een deel van het kwaad is al gedaan, schrijft de Catalaanse krant Ara in het commentaar. ‘De buitenproportionele maatregel van het preventief gevangenzetten heeft de wereld al duidelijk gemaakt wat de ware aard is van een aanzienlijk deel van de Spaanse rechterlijke macht.’

Toch is het volgens de krant belangrijk dat de separatisten handelen met ‘strategisch intelligentie’. Dat betekent dat een dialoog met de Spaanse premier Pedro Sánchez en zijn partij een prioriteit moet zijn, ‘al was het maar om aan Europa te laten zien dat de onafhankelijkheidsgezinde Catalanen degenen zijn die politieke onderhandelingen willen en niet geïnteresseerd zijn in het neerhalen van de socialistische president.

‘Het bedrijven van politiek terwijl er in Madrid een proces plaatsvindt dat de meeste Catalaanse burgers als een schande ervaren, zal heel moeilijk zijn. Maar wat is het alternatief voor het bedrijven van politiek, wanneer de enige kracht die telt, die van de stemmen is?’

NYT: ‘Nieuwe wapenwedloop is dom spel zonder winnaars’ - 11 februari

De Amerikaanse president Donald Trump en de Russische president Vladimir Poetin in Helsinki, 16 juli 2018.Beeld Reuters

In zijn State of the Union zei Trump dat het opzeggen van het kernwapenverdrag zijn enige keus was. Maar volgens The New York Times is een nieuwe wapenwedloop en het verlaten van een kernwapenverdrag dat decennia een nucleaire oorlog heeft voorkomen ‘een dom spel zonder winnaars’.

De huidige stand van zaken is ‘net zo zorgwekkend als de gevaarlijkste tijden van de Koude Oorlog’, citeert The New York Times  in het commentaar experts van The Bulletin of Atomic Scientists. ‘Het INF-kernwapenakkoord van 1987 maakt deel uit van een web van wapencontroleakkoorden dat de dreiging wist te beheersen.

‘Trump heeft gelijk dat hij de Russen verwijt dat ze het INF-verdrag begonnen te ontrafelen tijdens de Obama-regering, door het testen en inzetten van een kruisraket die verboden was door het verdrag. Maar hij had het mis toen hij in zijn State of the Union aangaf dat hij geen andere keuze had dan het opzeggen van het verdrag. Zijn bedreiging om ‘veel meer uit te geven en te innoveren dan alle anderen’ was huiveringwekkend, zeker gezien Poetins belofte van een ‘symmetrische’ respons.

Met het oog op de verslechterde Russisch-Amerikaanse betrekkingen is het volgens The New York Times onwaarschijnlijk dat het verdrag nieuw leven wordt ingeblazen. ‘De plotselinge instorting van het verdrag heeft de zorgen vergroot dat de VS en Rusland het 2010 New Start-akkoord, dat grenzen stelt aan kernkoppen, intercontinentale ballistische raketten en zware bommenwerpers, in 2021 laten verlopen. Zonder een verlenging of een nieuw verdrag worden de kernwapenarsenalen ongereguleerd – oftewel: er zullen geen juridisch bindende, controleerbare grenzen zitten aan de Amerikaanse of Russische kernwapens – voor het eerst sinds 1972.’

Als Trump blijft aandringen op een uitgebreid kernwapenarsenaal en het strategische wapenakkoord verlaat, is het volgens de krant aan het Congres om het nucleaire moderniseringsbudget te bevriezen en de financiering van nieuwe wapens te blokkeren.

‘De belofte om miljarden te besteden om het verouderde kernwapenarsenaal te verbeteren, was onderdeel van de Faustiaanse deal die Obama maakte met Republikeinse senatoren om steun te vergaren voor de New Start-deal. Dat deed hij in de hoop dat het uiteindelijk zou helpen leiden naar een wereld zonder kernwapens.

‘Opbieden tegen Rusland in een kernwapenwedloop, zoals Trump opschepte te gaan doen, of het verlaten van een kernwapenverdrag dat decennia een nucleaire oorlog heeft voorkomen, is een dom spelletje zonder winnaars.’

AD over de scholierendemonstratie: ‘De jeugd wil de toekomst en gelijk heeft ze!’ - 7 februari

Jongeren bereiden zich op het Malieveld in Den Haag voor op de klimaatdemonstratie, 7 februari 2019.Beeld ANP

De jonge betogers voor betere klimaatmaatregelen krijgen een hart onder de riem van de hoofdredacteur van het Algemeen Dagblad, Hans Nijenhuis. Precies op de dag van de eerste scholierendemonstratie in Den Haag. Dat is weer eens wat anders dan de vele bedenkingen en kritiek die de ‘klimaatspijbelaars’ te verduren krijgen in onder meer De Telegraaf. Nijenhuis gaat alle bezwaren na en vindt geen enkele zwaar genoeg om het idealisme van de activisten niet toe te juichen. 

Nijenhuis gaat bijvoorbeeld in op het verwijt dat de scholieren hypocriet zouden zijn. ‘Moeten die jongeren niet eerst eens stoppen met die budgetvluchten naar Berlijn of Krakau? Middelbare scholieren gaan niet zo vaak weekendjes weg, maar inderdaad: wie gedragsverandering van anderen vraagt, zoals van politici en bedrijven, moet ook naar zijn eigen gedrag kijken. Ook daarvoor zijn die demonstraties juist goed: gedragsverandering begint met bewustzijn, en alleen al de discussie die nu over de demonstraties woedt dwingt elke scholier tot de vraag: waar sta ik eigenlijk?

En niet alleen elke scholier.’

Twitter bericht wordt geladen...

Brievenschrijvers

Over de scholierendemonstratie klimmen ook veel Volkskrant-lezers in de pen. De 13-jarige Eugenie Kruijt uit Leiden staat op het Malieveld vandaag en verbaast zich erover dat de jonge demonstranten niet serieus worden genomen:

‘Anderen zeggen weer dat wij (kinderen/jongeren) helemaal niets afweten van dit onderwerp en ons er niet eens mee mogen bemoeien. Toen ik dat las en hoorde moest ik bijna lachen! Er niets mee te maken?! Wij hebben er álles mee te maken. De meesten van de generatie die nu aan zet is (laten we zeggen mensen van 30-50 jaar) doen vrijwel niks. Ze sluiten een klimaatakkoord dat volgens iedereen, ook volgens henzelf overigens, niet gaat helpen en de schuld bij de burgers legt. Zo leggen ze de verantwoordelijkheid bij mijn generatie, want wij móeten nu wel de rommel opruimen die zij, en alle generaties daarvoor, hebben gemaakt als we in een nog een beetje leefbare wereld willen leven. Dus we krijgen wel de verantwoordelijkheid, maar niet het vertrouwen, de stem of de macht.

‘Natuurlijk weten wij niet alles, maar dat is ook niet nodig. Er zijn al voldoende wetenschappers die hebben aangetoond wat er ongeveer gaat gebeuren en nu ligt de bal bij de politici. Maar zij doen te weinig. Om die reden wil mijn generatie, de toekomst van Nederland, wel zo veel mogelijk doen aan dit grote probleem. Ik hoop, zo erg, dat de rest van Nederland na deze protesten eindelijk eens de oogkleppen kan afzetten en in onze schoenen kan lopen, want binnenkort is het te laat.’

Ook de 17-jarige Sterre Baneke is erbij vandaag en hoopt dat de demonstratie effect heeft:

‘Al heel lang gaan mensen protesteren voor een veiligere toekomst op een betere aarde. Eerder protesteerden jongeren tegen de atoombom en de Vietnamoorlog. Daarvoor gingen mensen protesteren voor algemeen kiesrecht. Al die protestacties hebben geholpen, want er is nu algemeen kiesrecht, de Vietnamoorlog is voorbij en de dreiging van de atoombom ook. Nu maar hopen dat de dreiging van een onbewoonbare aarde in de toekomst ook voorbij is.’

Voor de bezorgde jeugd heeft Cor de Jong uit Bontebok nog wel een tip:

‘Lever al je synthetische/acryl/polyesterkleding in bij je ouders/verzorgers en eis kleedgeld voor Schone Zaken.’

Trumps rede: ‘gewoontjes’ of ‘psychotisch onsamenhangend’? - 6 december

Trump spreekt zijn State of the Union uit; achter hem vicepresident Pence en Huis-voorzitter Pelosi.Beeld AFP

Stak de Amerikaanse president Trump nu een hand uit naar de nieuwe Democratische meerderheid in het Huis van Afgevaardigden, of bereed hij zijn stokpaardjes om zijn achterban te behagen? Trumps fans bij Fox News vinden dat de Democraten niet meteen zo negatief moeten doen over de oprechte opening van de president. Trump-critici in de media hekelden de toespraak als een valse oproep tot eenheid door een president die verdeeldheid zaait en onwaarheden debiteert: ‘psychotisch onsamenhangend’, zei commentator Van Jones op CNN

Maar de president kreeg onverwacht milde woorden van de door hem beschimpte The New York Times: ‘een tamelijk conventionele State of the Union-toespraak’. 

Trump kwam ‘met een standaardlijst van brede beleidsdoelstellingen – vele daarvan ambitieus, sommige die kunnen rekenen op steun van beide partijen en maar weinige die enige kans van slagen maken in dit hypergepolariseerde klimaat’, schrijft de krant in een hoofdredactioneel commentaar. De president kwam ook nog met een oproep tot eenheid ‘die evengoed had kunnen komen van een voorganger die het meende’. Helaas staan de daden van Trump tot nu toe in schril contrast met verzoenende woorden, meent The New York Times.

Voor echte steun moet Trump als altijd naar Fox News uitwijken. Commentator Kayleigh McEnany: ‘Trumps State of the Union-toespraak ging niet over politiek, maar over wat goed is voor het land.’ Die toespraak ‘liet opnieuw het grote contrast zien tussen radicale, linkse Democraten die elk compromis afwijzen en een president die zinnige voorstellen doet die goed zijn voor het Amerikaanse volk.’

Maar Trump heeft zijn scherpste conservatieve pleitbezorger, Ann Coulter, verloren, blijkt op Fox News. Zij noemt de State of the Union (SOTU) ‘de slapste, meligste en meest opzettelijk tranentrekkende SOTU ooit’. In een reeks tweets verweet ze Trump maar 30 seconden over de noodzaak van de Muur te hebben gesproken. Op Trumps belofte dat de VS nooit een socialistisch land zullen worden, reageerde ze als volgt: ‘FOUT! Als we de Muur niet bouwen en illegalen niet uitzetten, zullen we binnen vijf jaar een socialistisch land zijn.’

Trump richtte zich vooral tot zijn eigen achterban, schrijft Anthony Zurcher in een analyse op de site van de BBC. Hij negeert de veranderde situatie, repte niet over het feit dat de Democraten nu de meerderheid hebben, al zat Nancy Pelosi nu als Huis-voorzitter achter hem. ‘Hoe kan Trump blijven doen alsof voor hem alles geweldig gaat? Voor deze president betekent dat alle tegenslagen wegwuiven. Zijn boodschap richten op waar het ertoe doet: zijn politieke achterban. En vasthouden aan de boodschap waarmee hij het presidentschap in 2016 won, en die hem, zo lijkt hij te geloven, hem nog een termijn in het Witte Huis zal houden.’

Klimaatspijbelaars: betekenisvol protest of voedingsbodem voor groepsdruk? - 5 februari

Belgische scholieren (maar ook steeds meer studenten) demonstreren in Brussel voor klimaatmaatregelen, zoals hier op 24 januari 2019.Beeld Guus Dubbelman / de Volkskrant

Donderdag verruilen bezorgde leerlingen de klaslokalen voor het Malieveld om te demonstreren voor klimaatmaatregelen. AD-commentator Hans van Soest vraagt zich af wat er mis is met de maatschappelijke betrokkenheid van jongeren, de reacties van onze lezers zijn wisselend: ‘Grote ecologische en maatschappelijke problemen los je niet op met mediahypes en spijbelacties.’

Volkskrant-lezer Willem Mulder, hoogleraar radiologie en cardiovasculaire nanomedicatie, kreeg bericht over een initiatief op de school van zijn dochter: een leerlinge uit groep 5 roept haar schoolgenootjes op tot het dragen van groene kleren op 7 februari. Mulder denkt niet dat dit soort initiatieven een positieve bijdrage leveren aan de ontwikkeling van jonge kinderen: ‘Als scholen, leraren en ouders het naïeve activisme van kinderen steunen, voedt dat kliekvorming en uitsluitgedrag. Het schept de voedingsbodem voor groepsdruk, die zeker in het sociale media tijdperk letterlijk levensgevaarlijk is. Zonder enige kennis van de achterliggende problematiek zal mijn dochter zich op 7 februari gedwongen voelen, net als andere kinderen, groene kleren te dragen.

‘(...) In de toekomst staan ons mogelijk grote ecologische en maatschappelijke problemen te wachten. Deze problemen worden niet opgelost door mediahypes, door spijbelacties, of door met zijn allen in het groen gekleed naar school te gaan. Ze worden zeker niet opgelost door achtjarigen in te zetten voor de politieke overtuigingen van hun ouders.’

De rol van scholen

‘Op dit moment gaat veel discussie erover of scholen al dan niet toestemming moeten geven voor deze scholierenstaking en dat is niet verstandig,’ schrijft Marco Frijlink, directeur-bestuurder van de Vereniging Openbaar Onderwijs aan de Volkskrant. ‘Door toestemming te geven halen de scholen direct de angel uit de staking, die daardoor verwordt tot een extracurriculaire activiteit, waar de school meer nog dan de leerlingen zelf verantwoordelijkheid voor gaat dragen.’

Wel ligt er volgens hem voor scholen een mooie kans om een betekenisvolle invulling te geven aan een eventuele sanctie voor stakende scholieren: ‘Ze kunnen hen bijvoorbeeld een schoolbreed klimaatdebat laten organiseren, uiteraard buiten de reguliere lestijd. Zo blijft iedereen in zijn rol en leren scholieren de werkelijke betekenis van verantwoordelijkheid nemen. Als Vereniging Openbaar Onderwijs lijkt het ons een prachtige kans voor jongeren om ook deze kant van actief burgerschap te ontdekken en te ontwikkelen.’


Niks mis mee

‘We moeten nog afwachten hoeveel jongeren er komende donderdag naar het Haagse Malieveld afreizen, maar sinds wanneer is het erg dat jongeren zich maatschappelijk betrokken voelen?’, schrijft chef politiek Hans van Soest van het AD in het commentaar. Volgens hem is de hoon die de scholierendemonstratie oproept illustratief voor hoe zwart-wit de klimaatdiscussie wordt gevoerd: ‘Enerzijds is er een school die hel en verdoemenis predikt en iedereen verkettert die tegen vergaande klimaatmaatregelen is. Anderzijds een school die de klimaatdiscussie een moderne religie noemt waarvan de gelovigen volledig zijn doorgeslagen. Beide uitersten verkondigen onzin.’ Het ene kamp is dan ook gebaat bij wat meer nuchterheid, het andere bij de erkenning dat klimaatverandering een gegeven is.

‘Zoals bij alle ingewikkelde vraagstukken, gaat het ook hierbij om de juiste maatvoering. Het is nu aan het kabinet en de Tweede Kamer om daar verstandige beslissingen over te nemen. Dat jongeren de politiek daarbij aansporen hun werk goed te doen, daar is niks mis mee.’

American wordt Hard Rock Hotel: hoe erg is dat! - 31 januari

Kamer in het vernieuwde American hotel, nu Hard Rock Hotel.Beeld Raymond Rutting

Er gaat een golf van verbijstering door de hoofdstad: het chique hotel-café American, in de volksmond het Américain, wordt een Hard Rock Hotel, de keten met rockmemorabilia. Wordt hier een cultureel erfgoed van de Amsterdamse elite verkwanseld? Staat het linkse college deze Disney-vulgarisering zomaar toe? Of valt het in de praktijk wel mee? Columnisten en twitteraars reageren.

Hiske Versprille (restaurantrecensent voor de Volkskrant) op Twitter: ‘Dit is toch om je kapot te schamen. Alsof het prachtige Américain nog niet genoeg was uitgewoond door allerlei wringende kutconcepten, wordt het nu door Eden Hotel overgeleverd aan die hufterproof goorneven van het Hard Rock Café.’

Floor Milikowski (journalist voor De Groene Amsterdammer) op Twitter: ‘Heel pijnlijk, het Hard Rock Hotel in het monumentale American Hotel van Ed Cuypers. Het is precies het proces van Disney-fication zoals Sharon Zukin het beschreef in The Cultures of Cities: de verpakking is nog wel authentiek, maar de inhoud is overal ter wereld hetzelfde.’

American-directeur Léon Dijkstra op de Amsterdamse zender AT5 over de keten Hard Rock Hotel: ‘Wat zij toevoegen is het merk. Ze schuren aan tegen merken als Coca Cola of Walt Disney. Wij denken dat we – zeker met onze muzikale geschiedenis – daarmee een duidelijker beeld neer kunnen zetten van ons hotel. Het gaat om creativiteit, muziek en een gevoel. Die boodschap willen we zeker in Amsterdam graag overbrengen.’

Een bezoeker die al vijftig jaar regelmatig bij het American komt tegen AT5: ‘Dit is het mooiste hotel van Amsterdam en ik zal met groot verdriet aanhoren dat zoiets zomaar kan.’

Sylvia Witteman in haar column van donderdag in de Volkskrant: ‘Ik kreeg visioenen van langharige, met zwart leer behangen rockbands, die de schitterende Tiffany-lampen ruw uit hun bakelieten stopcontacten rukken.’ Ze zag op internet details van de verbouwing. ‘Nou, dat bleek allemaal reuze mee te vallen. Alles blijft bij het oude, alleen het interieur van de hotelkamers wordt aangepast. Er stond een foto bij van zo’n vernieuwde kamer. Niks bijzonders. Sierkussentjes, fris witte lakens, een nette schemerlamp. En ach, een keurig ingelijste poster van Kiss boven het strak opgemaakte bed. En daar zou anything possible moeten zijn?

‘Wat een burgertruttenboel! En een gemiste kans, ook. Die bloedfontein had me eigenlijk best leuk geleken.’

Sylvia Witteman op Twitter: ‘En nu heb ik ook nog, uit pure woede over dat Hard Rock Hotel, ontbeten met een sausage McMuffin. Dit is een zwarte dag.’

Rob Hoogland in zijn rubriek Kringen in De Telegraaf: ‘Grote goedheid, het American, of all places. Daar kwamen nette mensen. Mijn oom Quintus logeerde er altijd. En die had een landgoed in Schotland. Oké, Harry Mulisch zat er ook dag en nacht, zo dicht mogelijk bij het raam, zodat iedereen die het hotel passeerde hem goed kon zien. Maar verder? Ik wijs er graag op dat de Stadsschouwburg eveneens om de hoek ligt en het Concertgebouw op tien minuten lopen. Daar komen mensen met smaak, dus daar mag meneer Dijkstra ook weleens rekening mee houden.’

Tweet van @bencoates1: ‘Amsterdam is getting a Hard Rock Hotel. Finally – about time this city got some touristy crap to replace all that Golden Age rubbish.’

Johan Fretz (Parool-columnist) op Twitter: ‘Het American Hotel wordt het Hard Rock Hotel, echt?! Het Hard Rock Hotel? Wat krijgen we hierna: L’Europe wordt Hotel Le Drievliet, Amstelhotel wordt Stay Okay aan de Maas?’

Karin Spaink (Parool-columnist) tweet: ‘1 april valt verrekte vroeg dit jaar…’

Timen Kraak op Twitter: ‘Kop op, Amsterdammers. Een Hard Rock Hotel in jullie stad zal het toerisme tenminste weer een beetje op gang helpen.’

Monique Massini op Twitter: ‘Gemeente Amsterdam ga je schamen! Links stadsbestuur verkwanselt Amsterdams erfgoed. GroenLinks nu in actie komen om geloofwaardigheid te behouden!’

Bas van Putten op Twitter: ‘Iedereen kwaad. Maar wat heb je liever? Een hangout voor goudeerlijke metal-holenberen of de ballentent waar Harry Mulisch zich laat omroepen?

Kinderpardon: ‘Wat een koehandel’ - 30 januari

Joel Voordewind (ChristenUnie) woensdag in gesprek met een kinderen die in aanmerking komen voor het kinderpardon tijdens een actie van Defence for Children op het Plein in Den Haag.

De VVD heeft zich na lang onderhandelen neergelegd bij verruiming van het kinderpardon voor de zeshonderd bestaande gevallen, maar in ruil daarvoor stemden de andere coalitiepartijen ermee in het kinderpardon daarna geheel te schrappen. Ging de ‘VVD door de knieën’ (voorpaginakop van De Telegraaf) of is de opluchting bij CDA, CU en D66 ongepast, zoals een lezer schrijft, omdat de prijs die zij hebben betaald aan de VVD ‘buitensporig hoog’ is, zoals een andere briefschrijver meent? Reacties op ons opinieblog.

Dubbele moraal

De Telegraaf hekelt het compromis ook in een hoofdredactioneel commentaar. Politici en opiniemakers riepen dat de uitspraak van de rechter in het klimaatdebat moest worden gehonoreerd, maar dat geldt bij het kinderpardon opeens niet meer. ‘Alle kinderen en hun gezinnen die zijn afgewezen in de asielprocedure en nu alsnog aanspraak hopen te maken op een pardonregeling hebben de gang naar de rechter gemaakt. En in alle gevallen was het vonnis voor deze vreemdelingen negatief.’

‘Wat maakt het verschil: Emotie? Politieke agenda’s? Winstbejag? Als de politiek vindt dat de rechter in het klimaatdebat niet op haar stoel moet gaan zitten, dan moet de politiek dat in een ander dossier evenmin bij de rechter doen. Hier is sprake van een dubbele moraal.’

De brieven die bij de Volkskrant binnenkwamen hebben een andere teneur.

Ongepaste opluchting

Wat een ongepaste opluchting over het bereikte compromis inzake het kinderpardon. Bij mij overheerst nog steeds de verontwaardiging over het starre vasthouden door de VVD aan het regeerakkoord (en in eerste instantie ook door het CDA). Alsof er geen goede redenen zouden kunnen zijn om dit onderdeel van het akkoord aan te passen of te nuanceren indien voortschrijdend inzicht daartoe aanleiding geeft, zoals in dit geval de inhumane effecten van een letterlijke exegese van het regeerakkoord. Toen Dijkhoff met een strak gezicht zei dat er voor de VVD wel iets tegenover moet staan schrok ik even: ze zullen toch niet weer de afschaffing van de dividendbelasting van stal halen? Maar zo erg bleek het gelukkig niet. Het afschaffen van het kinderpardon in de toekomst bleek voor de VVD voldoende wisselgeld. Wat een koehandel.

Aat de Jong, Middelburg

Hoge prijs

Crisis bezworen : pardon voor ruim zeshonderd kinderen (Voorpagina, 30 januari). Dat is fantastisch. Droevig is dat de VVD hiervoor een buitensporig hoge prijs heeft bedongen. CDA, CU en D’66 hebben daardoor in de toekomst vele volwassen en kinderen een tweede kans op barmhartigheid ontnomen.

J. Tolsma, Genève

Mensenhandel

Mensenhandel krijgt zo wel een hele nieuwe dimensie.

Johan Steller, Zuidhorn

Zo weer ingevoerd

In het kamerdebat over het kinderpardon zal de VVD zeggen dat er een grote winst is behaald met het afschaffen van het kinderpardon. Maar dat is onzin natuurlijk, want wat vandaag blijkbaar kan worden afgeschaft, kan morgen weer worden ingevoerd. Dat is het lot van wisselgeld in de politiek. Een toekomstig links kabinet zal het pardon meteen weer invoeren en dat zal dan ook het bewijs zijn dat Dijkhoff zich in de luren heeft laten leggen door zijn coalitiegenoten, die straks onder een linkse vlag vrolijk verder gaan met regeren.

David Vesters

FT: ‘Huawei zal altijd verdacht zijn’ - 29 januari

Promotie van 5G-diensten bij een mobiele telefoonwinkel in Shenzhen, China.Beeld AP

De VS hebben Huawei aangeklaagd voor bankfraude en het stelen van bedrijfsgeheimen. Oprichter Ren Zhengfei is een charmeoffensief gestart, maar volgens de Financial Times hebben de verdenkingen net zoveel te maken met het Chinese systeem als het bedrijf zelf: ‘China is van plan om Chinese burgers en oppositie buiten de grenzen te bespioneren.’

Steeds meer landen verhinderen Huawei (of zijn dat van plan) het leveren van onderdelen voor 5G-netwerken. Als reactie kiest Beijing voor scherpe diplomatie, schrijft de Financial Times. Zo waarschuwde de Chinese EU-ambassadeur voor ‘serieuze gevolgen’ voor economische en wetenschappelijke samenwerking als bedrijven worden uitgesloten van Europese 5G-projecten. 

Ondertussen doet Huawei volgens de FT zijn best om ‘zichzelf als onschuldige partij te presenteren die onrecht wordt aangedaan. Ren benadrukte dat Huawei zich hield aan alle nationale regels waar het bedrijf opereerde. De Chinese overheid, voegde hij toe, heeft nooit naar data gevraagd en hij zou het ‘zeker’ weigeren als dat zou gebeuren.’ Toch zal het bedrijf, vanwege zijn achtergrond, altijd verdenkingen aantrekken. ‘Bovendien zijn veel westerse veiligheidsdiensten ervan overtuigd dat bedrijven zullen gehoorzamen om mee te werken met nationale veiligheidsdiensten omdat de Chinese staat de economie domineert.’

Het economische dagblad stipt het gevaar van een dubbele standaard aan: ‘Zoals klokkenluider Edward Snowden onthulde, zijn Amerikaanse technologiebedrijven bereid geweest om samen te werken met Amerikaanse spionage-instellingen. Amerikaanse en andere westerse inlichtingenactiviteiten zijn echter kwantitatief en kwalitatief anders dan die van China: ze focussen op veiligheid en terrorismedreigingen en zijn gebonden aan veel striktere legale beperkingen.’

Bewijs uit onderzoek en rechtszaken wijst op het stelen van handel- en technologiegeheimen. Ook heeft China de intentie om Chinese burgers en oppositie in het buitenland te bespioneren, aldus de FT. ‘Nu de Chinese technologie een inhaalslag maakt en de geopolitieke ambities meer openlijk worden, zullen zulke zorgen toenemen. Vooral 5G-netwerken, het zenuwstelsel van de toekomstige digitale economie, zijn erg gevoelig. Hoe hard Chinese bedrijven ook proberen hen te verleiden, westerse bedrijven zullen aandringen op strenge voorwaarden voor ze deel mogen nemen – als ze dat überhaupt toelaten.’

Meer Columns & Opinie over Huawei

‘In Nederland blijft men wat betreft Huawei voorlopig naïef, onnozel en doof,’ schreef Max Pam in zijn column.

Heleen Mees noemde in haar column juist de zelfoverschatting van het Westen lachwekkend: ‘Dit zouden de Chinezen eens met Tim Cook moeten proberen.’

De Amerikaanse president Trump.Beeld AFP

‘Red de Navo’, of niet - 28 januari

Moet (en kan) het Congres voorkomen dat president Trump zijn wens om zich uit de Navo terug te trekken, waarover Amerikaanse media berichtten, kan uitvoeren? The New York Times vindt van wel en hoopt dat een initiatief daartoe van het Huis van Afgevaardigden ook in de Senaat gesteund zal worden. Maar niet iedereen is het daarover eens. Pat Buchanan, al heel lang een scepticus over Amerika’s internationale verplichtingen, hoopt dat Trump zal doorpakken en de ‘Koude Oorlog II’ met Rusland zal beëindigen.

The New York Times schrijft in een hoofdcommentaar onder de kop ‘De Navo redden’:

‘Het idee dat Amerika zich zou kunnen terugtrekken uit de Navo is surrealistisch. Het bondgenootschap is al zeventig jaar het fundament van trans-Atlantische stabiliteit en welvaart. Het houdt nog altijd een agressief Rusland op afstand en vermindert het gevaar dat Amerikaanse soldaten ooit weer zouden moeten vechten op Europees grondgebied.

‘Maar in Donald Trumps go-it-alone-presidentschap is er zo’n bezorgdheid over de mogelijkheid van een Amerikaanse terugtrekking dat het Congres stappen onderneemt om dit te voorkomen. Het door Democraten geleide Huis van Afgevaardigde stemde vorige week in (met 357 tegen 22 stemmen) met een wetsontwerp dat Trumps handen bindt door hem federale fondsen te ontzeggen die nodig zouden zijn om voor deze terugtrekking te betalen.

‘Trump heeft zijn topadviseurs vorig jaar enkele keren verteld dat hij zich wil terugtrekken uit de Navo. Zijn nationaal veiligheidsteam, geleid door toenmalig minister van Defensie Mattis, stopte hem wijselijk. Maar nu is Mattis weg. ‘Een omineus signaal werd onlangs afgegeven door minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo. Toen hem door Fox News werd gevraagd of de VS militairen zouden sturen om Navo-lidstaat Montenegro te verdedigen, antwoordde Pompeo ‘ik ga niet in op hypothetische vragen’. Maar het is geen hypothetische vraag, want onder Art. V van het verdrag beloven lidstaten elkaar te verdedigen bij een aanval. Het is tijd dat het Congres een stokje steekt voor elk mogelijk debat over terugtrekking uit de NAVO.’

Maar volgens Pat Buchanan is de tijd rijp voor ‘strategische herziening’ van de in het Navo-verdrag vastgelegde ‘oorlogsgaranties om te vechten met een nucleair bewapend Rusland ter verdediging van landen in heel Europa die slechts weinig mensen zouden kunnen terugvinden op de kaart’.

Volgens Buchanan had de Navo met de instorting van de Sovjet-Unie in 1991 zijn beste tijd gehad. ‘Maar het mocht niet zo zijn.’ De architect van de indammingsstrategie uit de Koude Oorlog, George Kennan, waarschuwde dat oostwaartse uitbreiding van de Navo de ‘nationalistische en militaristische tendensen’ in Rusland zou aanwakkeren, memoreert Buchanan – ‘en hij heeft gelijk gekregen’.

‘Amerika moet nu de last dragen van de plicht Europa te verdedigen van de Atlantische Oceaan tot de Baltische Zee, terwijl we met een veel grotere dreiging te maken hebben; China, dat een economie en een bevolking heeft die tien maal groter is dan de Russische. Halverwege Trumps regeertermijn is de vraag of hij gewoon blijft praten over het stoppen van Koude Oorlog II met Rusland, en over bondgenoten die voor hun eigen defensie moeten betalen, of dat hij eindelijk zal optreden overeenkomstig zijn overtuigingen.’

Brengen de protesten tegen de regering-Maduro deze keer wel verandering? - 24 januari 

Parlementsvoorzitter Juan Guaidó roept zich uit tot president van Venezuela op woensdag.Beeld AFP

Steeds meer landen, waaronder de VS, erkennen de Venezolaanse oppositieleider Guaidó als nieuwe president, terwijl Maduro van geen wijken wil weten. De Venezolanen zijn al vaak bedrogen uitgekomen; zal het protest dit keer wel slagen? Drie Venezolaanse experts durven het nauwelijks nog te hopen. Maar toch: ‘Het protest van nu is anders.’ 

‘Misschien dit keer’

Francisco Toro, een Venezolaanse journalist en oprichter van de site Caracas Chronicles, schrijft als gastcolumnist in The Washington Post dat er deze keer echt iets is veranderd in Venezuela.

‘Eerder waren er al veel protesten in Venezuela, maar die van deze week zijn anders. Jarenlang zagen we zulke protesten vooral in de enclaves van de middenklasse in Caracas en andere grote steden. Burgers uit de arbeidersklasse hielden zich afzijdig, wat de regering die zichzelf socialistisch noemt, de kans gaf om de protesten af te doen als onvrede van de middenklasse over hun verloren privileges. Maar deze week laaiden juist protesten op in de arbeiderswijken in Caracas die eerder golden als bolwerken van de regering. In de buurten waar de middenklasse vaak betoogt, bleef het rustig. Een opmerkelijke omkering van de geografie van het protest, maar ook weer niet zó vreemd als je bedenkt dat veel van de demonstranten uit de middenklasse de moed hebben opgegeven en het land hebben verlaten.

‘De protesten van nu zijn anders. Niemand in Venezuela maakt zich nog enige illusie over de regering-Maduro. (..)

‘Venezuela verkeert de afgelopen twintig jaar in een steeds dramatischer duikvlucht richting een dictatuur en ineenstorting van de samenleving. De harten van de mensen die opriepen tot democratische vernieuwing werden al te vaak gebroken om nog te durven geloven in een nieuw begin. Een getraumatiseerde natie, verdeeld in zij die zijn gebleven en zij die zijn gevlucht, kan nauwelijks de moed nog opbrengen om weer te hopen. Er kan nog zoveel misgaan. Het leger zou uiteen kunnen vallen – een hevige burgeroorlog is niet geheel uitgesloten.

‘Toch is na vijf jaar van escalerend autoritair bestuur en een economische ramp die waarschijnlijk de ergste op aarde is, is de teloorgang van het regime nu voor iedereen duidelijk te zien.

‘Dus misschien deze keer. Misschien deze keer.’

Regimeverandering

Socioloog en auteur José Antonio Gil Yepes vraagt zich in het dagblad El Universal af of het protest, hoe massaal ook, en de steun van andere landen echt kan leiden tot een regimeverandering. Protest is immers een minder concreet middel dan verkiezingen. Maar hij noemt het indrukwekkend dat de oppositie verenigd is en een legale en vreedzame route wil afleggen. ‘Juan Guaidó is een jonge, welbespraakte man met een uitstekende loopbaan. Hij verzoekt het leger om de opstand te respecteren in plaats van te onderdrukken, en om zich buiten de politiek te houden in plaats van een militaire coup te plegen. Dat vertegenwoordigt een verfrissende psychologische omslag die re-institutionalisering van het land voorspelt.’

‘Nog niet genoeg’

Psycholoog en politicoloog Angel Oropeza blikt in de Venezolaanse krant El Nacional terug in de tijd: wat leert de opstand tegen de dictator Marcos Perez Jimenez, ruim zestig jaar geleden ons? ‘Er is veel vooruitgang geboekt in de strijd tegen de dictatuur, maar het is nog niet genoeg. De politieke strijd om de institutionele overgang mogelijk te maken is begonnen. Maar het is een taak voor iedereen, want het land is van iedereen.’ Oropeza pleit daarom voor meer organisaties op lokaal en regionaal niveau: raden die het opleggen van censuur door de dictatuur tegengaan, met elk hun eigen taken. ‘Dit is een moment waarop organisatie en sociale intelligentie het verschil gaan maken. Als we handelen met vastberadenheid en een gevoel van historische verantwoordelijkheid, kunnen we beginnen met het opbouwen van het Venezuela dat onze kinderen verdienen.’

Er zitten veel haken en ogen aan verruiming van het kinderpardon, vinden brievenschrijvers - 22 januari

De ommezwaai van het CDA over het verruimen van het kinderpardon zorgt voor beroering in het kabinet en in het parlement. Alleen de VVD wil in de coalitie nu nog vasthouden aan de harde koers van uitzettingen. De Volkskrant pleitte in een commentaar ook voor een ‘beter pardon’: volgens een brievenschrijver ‘buitengewoon eenzijdig’. Een ander lezer, met een Armeense hulp, kreeg juist ‘knikkende knieën’ van het debat. Lezersbrieven op ons Opinieblog.

Buitengewoon eenzijdig

De berichtgeving en het hoofdredactioneel commentaar in de Volkskrant van 21 januari 2019 inzake het kinderpardon kunnen buitengewoon eenzijdig worden genoemd. Geen woord over de mogelijke ongewenstheid van deze steeds opnieuw terugkerende gezinspardonnen – want daar gaat het om en dat weet iedereen – voor mensen uit veilige landen onder de paraplu van het asielrecht. Geen aandacht voor nog maar een begin van het antwoord op de vraag welke partijen of instanties hun verantwoordelijkheid steeds maar weer niet nemen. En aldus bijdragen aan de instandhouding van dit zich herhalende fenomeen, waar vele Nederlanders, die zelf geacht worden wetgever en rechter te gehoorzamen, helemaal niet zo stuk van zijn. 

Het lijkt erop dat de Volkskrant het kritische geluid voortaan geheel en al overlaat aan een enkele columnist die zich hier nog aan waagt. Ook kinderombudsvrouw Kalverboer gaf in de krant van zaterdag 19 januari 2019 min of meer onverwacht een meer genuanceerde kijk op deze kwestie en de te volgen aanpak. De redactie kan hier nog een voorbeeld aan nemen.

Rianne Bruggeman, Tilburg

Dit voelt inhumaan

Bij het lezen van de berichten over het kinderpardon kreeg ik trillende knieën. Mijn Armeense hulp wordt binnenkort weer overgeplaatst naar een ander AZC. Het gezin heeft twee kinderen van 11 en 13, die het prima doen op school. Ze zijn heel open naar iedereen en doen hun best zo veel mogelijk nuttig te zijn voor het land dat hun ontvangen heeft. En wij sturen ze weer het bos in. De kinderen kunnen weer bij nul beginnen. Dit voelt inhumaan.

Anne Fennema-Rijkee, Kampen

Misverstand over rechters

Het artikel over het CDA en het kinderpardon (21 januari 2019, pagina 4) geeft blijk van een hardnekkig misverstand waarmee nota bene al op pagina 2 de vloer was aangeveegd door Sheila Sitalsing: de misvatting dat rechters zouden kunnen bepalen dat mensen moeten worden uitgezet, en dat bewindslieden via hun ‘discretionaire bevoegdheid’ daarvan zouden kunnen afwijken.

Als rechters dat echt zouden kunnen bepalen, zouden bewindslieden het niet in hun hoofd moeten halen daarvan af te wijken. In werkelijkheid toetsen bestuursrechters uitsluitend of besluiten van bestuurders rechtmatig zijn; zij kunnen dus bijvoorbeeld bepalen dat een bewindspersoon iemand mócht uitzetten – maar dat doet niets af aan de bevoegdheid van die bewindspersoon om daar bij nader inzien van af te zien. 

Zij of hij kan daartoe bijvoorbeeld die ‘discretionaire bevoegdheid’ inzetten – dus niet de bevoegdheid om van rechterlijke uitspraken af te wijken, maar de bevoegdheid om in individuele gevallen van algemene regels af te wijken. En dus evenmin, zoals ook vaak wordt gedacht, om van dé regels af te wijken, want die bevoegdheid maakt zelf deel uit van de toepasselijke regels.

H.A. Waterman, Castricum

Kinderpardon is gezinspardon

Door politieke partijen alsook in de media wordt er heel gewichtig en opgetogen gedaan over de zogenoemde draai van het CDA inzake een kinderpardon. Het gebruik van het woord ‘kinderpardon’ wordt naar mijn mening ten onrechte gebezigd.

Hier lang verblijvende kinderen fiat geven om in Nederland te blijven wonen, is een verdedigbaar recht, maar daarmee verleen je automatisch ook het recht aan hun ouders, neven, nichten, opa’s, oma’s en andere familieleden om zich ook in Nederland te vestigen. Ouders, en anderen, die willens en wetens hun kinderen hebben (mis)gebruikt om alle gaten en mazen in het Nederlandse immigratierecht op te zoeken teneinde in Nederland te kunnen blijven wonen, verdienen zo’n gratie niet.

Geef de kinderen hun ‘kinderpardon’, maar laat daar de andere familieleden niet van meeprofiteren. Dit lijkt wellicht inhumaan, doch dit kan ook gezegd worden van de alsmaar proces voerende ouders.

George Meijer, Murcia

Mens in nood

Wat moet de conclusie zijn: voor de VVD telt het regeerakkoord zwaarder dan levens van mensen. Voor het CDA kon Buma zich eerder verschuilen achter de rechters en nu achter een rapport dat over enkele maanden uitkomt, in ieder geval na de verkiezingen in maart. Voor de ChristenUnie zou ik zeggen: lees nog eens in de Bijbel Mattheus 25:46. Ik ga er niet over, maar het ziet er slecht uit voor jullie als je een mens in nood niet helpt. Je kunt toch niet volhouden, als voorbeeld, dat Irak of Syrië veilig is om een kind naar terug te sturen. Voor Jetten is het overduidelijk : computer says no.

Jan Smids, Groningen

Debat over Brexit: ‘De kans op een No Deal is veel groter dan we denken’ - 21 januari

Brexitdemonstranten bij het parlementsgebouw in Londen, 17 januari 2019.Beeld EPA


Nadat haar Brexitdeal door een grote meerderheid werd afgewezen, kwam premier May maandag met een nieuwe beloftes - maar geen ‘plan B’. Terwijl de Britse dagbladen reppen over een No Deal of een referendum, is het NRC kritisch op de Nederlandse Brexitnoodwet: ‘De Brexit kan geen alibi zijn voor een bestuurlijke staatsgreep.’

Oud-premier Gordon Brown schrijft in The Guardian dat het parlement volgende week moet kiezen om artikel 50 met een jaar te verlengen. ‘Niet om te vertragen, maar met een doel: om nationale consultatie en reflectie mogelijk te maken.’ Volgens Brown moeten er bijeenkomsten voor burgers worden georganiseerd die tot een nieuw referendum kunnen leiden.

Volgens Brown is Groot-Brittannië nu een stuurloze boot zonder kompas, kaart of reddingsvesten. ‘De regering kan aan een plan B werken wat ze wil, maar als we de vertrouwensbreuk tussen het Britse volk en het politieke establishment niet repareren, komen we nergens, stelt Brown. Daarom moet ook de bevolking betrokken worden bij het vinden van oplossingen.

‘De bevolking moet uit meer kunnen kiezen dan het huidige debat toestaat en die zal, zo voorspel ik, met verstandiger en interessantere antwoorden komen dan een niet-flexibele regering en een vastgelopen parlement nu kunnen.

‘Critici stellen dat Europa geen uitstel zal accepteren noch heronderhandelingen. Maar mijn 13 jaar ervaring met onderhandelen met Europese leiders doet het tegenovergestelde geloven. Als we een plan en een tijdschema hebben, dan zullen die leiders dat verwelkomen vanwege onze openheid en realisme.’

Grote kans op No Deal

De kans op een No Deal-Brexit is veel groter dan we denken, schrijft commentator Wolfgang Münchau in de Financial Times.

Brussel verkent de mogelijkheid om de deadline van 29 maart te verschuiven. Maar volgens Münchau moeten we de moeilijkheid daarvan niet onderschatten en de mate van consensus niet overschatten. ‘Ze zouden bereid zijn om de datum uit te stellen om verkiezingen mogelijk te maken. Maar een heel lang uitstel om een referendum mogelijk te maken, zou veel moeilijker zijn, zeker als de Britse regering daar niet volledig achter staat.’ Daarnaast zijn Europese lidstaten zoals Frankrijk en Duitsland voorbereid op een harde Brexit. ‘Er zijn goede redenen om geen cliff-edge Brexit te willen. Maar de EU zal niet achterover buigen van angst.’

‘(…) Een No Deal-Brexit is duidelijk niet rationeel. Maar als je kijkt naar de motieven van elke individuele besluitmaker, zijn er voor elk van hen slechtere opties dan geen deal. Voor May zou de slechtste uitkomst zijn om te eindigen met helemaal geen Brexit. Voor Corbyn is een No Deal-Brexit mogelijk de beste gelegenheid voor vervroegde verkiezingen. En voor de Ierse premier Varadkar zou niets meer vernederend zijn dan een compromis sluiten over de backstop. (…) Als ze op 29 januari de deal weer afwijzen, zouden we gek zijn om een No Deal-Brexit uit te sluiten.’

‘Kabinet slaat door’

Ook Nederland bereidt zich voor op een harde Brexit. Donderdag discussieert de Tweede Kamer over de Verzamelwet Brexit, een noodwet die het kabinet vorig jaar indiende. ‘De Brexit kan geen alibi zijn voor een bestuurlijke staatsgreep’, schrijft NRC Handelsblad, dat pleit voor inperking van de noodwet.

‘Op het terrein van de bestuurlijke ordening is het kabinet doorgeslagen met het voorstel om bij ‘onvoorziene problemen’ ministeriële regelingen zonder tussenkomst van het parlement mogelijk te maken. In het wetsvoorstel is deze bevoegdheid zo algemeen geformuleerd dat geen enkele parlementariër dit over zijn of haar kant kan laten gaan.

‘Natuurlijk, nood breekt wet, maar het is het andere uiterste hier als kabinet reeds bij voorbaat van uit te gaan. Te weinig is gekeken of op een andere manier niet hetzelfde kan worden bereikt, maar dan wel met optimale democratische controle. Op een ‘gewone’ manier dus eigenlijk.’

Oud opinieblog – 16 januari

Lees hier ons vorige opinieblog terug.