Biologisch voedsel vermindert het risico op kanker – Klopt dit wel?
Berichten verspreiden zich vaak razendsnel, of ze nu kloppen of niet. Wij proberen de zin van de onzin te scheiden. Vandaag: wie biologisch voedsel eet, heeft 25 procent minder kans op kanker.
Van wie komt die claim?
Groot nieuws afgelopen week: nieuw onderzoek onder liefst 70 duizend Franse volwassenen zou aantonen dat wie biologisch voedsel eet, minder kans heeft op kanker. Van The New York Times tot The Daily Mail meldden het, en ook online was het bericht populair.
Een bijzondere vondst, want tot nu toe vonden wetenschappers geen reden om aan te nemen dat biologisch voedsel gezonder is dan niet-biologisch voedsel. Een overzichtsstudie in de Annals of Internal Medicine zag niet vaker voedzame stoffen in biologisch voedsel en hoewel er op ‘gewone’ groente iets vaker bestrijdingsmiddelen worden gevonden, overschrijden die praktisch nooit riskante grenzen.
Klopt het?
We pakken daarom het nieuwe onderzoek erbij. Weliswaar bevestigt een eerste blik op de resultaten dat de wetenschappers 25 procent minder kankergevallen zagen bij mensen die zeiden dat ze vaak biologisch voedsel aten, maar tegelijkertijd erkennen de onderzoekers zélf dat er nog heel wat haken en ogen aan het verhaal zitten.
Eén daarvan doet zelfs het volledige resultaat wankelen. De deelnemers die minder kanker kregen, aten niet alleen vaker biologisch voedsel, maar leefden sowieso gezonder: ze aten minder snacks, ze rookten minder en bewogen vaker. De vragenlijsten, zo schrijven de wetenschappers, waren niet precies genoeg om uit te sluiten dat de kankerpreventie vooral daarmee te maken had, in plaats van met biologisch voedsel.
De onderzochte groep mensen was niet bepaald representatief. Alle deelnemers wisten vooraf dat het onderzoek om ‘gezond eten’ ging en ze mochten zich vrijwillig aanmelden. De kans is daarom groot dat de deelnemersgroep vooral bestaat uit mensen die al veel op hun gezondheid letten, schrijven de onderzoekers.
Als het kankerbeschermende effect van biologisch voedsel al bestaat, dan vonden de onderzoekers het hier alleen wanneer ze de allerfanatiekste bio-eters vergeleken met de mensen die het praktisch nooit eten. De grote onzekerheidsmarges in het onderzoek, doet medisch statisticus Maarten van Smeden van het LUMC vermoeden dat het mogelijk om een toevalsvondst gaat, laat hij per telefoon weten. Of het effect van biologisch voedsel nu bestaat of niet: dit onderzoek levert er volgens hem geen bewijs voor.
Blijft het resultaat na al deze bijsluiters nog overeind, dan nog scheelt biologisch eten niet eens bijzonder veel kankergevallen: om één diagnose ‘te voorkomen’ moeten liefst 167 mensen ruim zeven jaar lang vrijwel alleen maar biologisch voedsel eten. Het grootste deel van de bio-eters ziet dus weinig terug van die vermeende gezondheidswinst.
Eindoordeel
Nee, het is nog steeds niet aangetoond dat biologisch voedsel gezonder is dan ‘gewoon voedsel’.
Pesticiden moet je van groente en fruit wassen: klopt dit wel?
In februari 2017 checkten we of het nodig is om groente en fruit te wassen zodat je geen giftige bestrijdingsmiddelen binnenkrijgt.