Direct naar artikelinhoud
nieuwsHuawei

Canadese rechter laat Huawei-topvrouw op borgtocht vrij, China ‘gijzelt’ Canadees

De Canadese rechter heeft dinsdag de Chinese tech-topvrouw Meng Wanzhou op borgtocht vrijgelaten in afwachting van een officieel uitleveringsverzoek van de Verenigde Staten. Ondertussen is een Canadese oud-diplomaat die voor een gezaghebbende denktank werkt door de Chinese staatsveiligheidsdienst meegenomen. Zowel de VS als Canada overwegen een negatief reisadvies voor China af te kondigen.

Meng Wanzhou.Beeld REUTERS

Na tien dagen detentie mag Meng van de Canadese rechter de verdere procedures rond haar mogelijke uitlevering aan de VS, die haar als financieel directeur van de Chinese techreus Huawei verdenken van illegale transacties met Iran, buiten de cel afwachten. Ze is rijk genoeg voor de borgsom van 7,5 miljoen dollar. Ze geeft met haar vader, die een vermogen heeft van 3,2 miljard dollar, leiding aan het grootste telecombedrijf ter wereld.

Meng heeft al een triomfantelijke bericht gepost op de Chinese sociale media. ‘Trots op Huawei, trots op het moederland’, schrijft ze onder een Huawei-advertentie.

Solidariteit

De zakenvrouw betaalt haar eigen beveiligingsteam, dat met bewakers en een elektronische enkelband moet voorkomen dat Meng haar toevlucht in China zoekt. Het opulente onroerend goed van Mengs echtgenoot in de Canadese stad Vancouver is onderdeel van de borg, die verder is aangevuld door de solidaire Canadees-Chinese gemeenschap in Vancouver. Dat is een geliefde tweede thuishaven voor bulkend rijke emigranten uit Hongkong en de Volksrepubliek. Haar makelaar, enkele oud-collega’s en haar yogalerares verdrongen elkaar met cheques en kapitale villa’s als onderpand voor haar borg. Wie nu geld en middelen inzet voor haar vrijlating haalt niet alleen een wit voetje bij een van de machtigste ondernemersfamilies van Azië, maar ook bij de autoriteiten in China, waar de aanval op Huawei wordt opgevat als een regelrecht offensief tegen de Volksrepubliek zelf.

Meng zei in de rechtbank dat ze nu eindelijk toekomt aan een goed boek en een studie aan een businessschool in Vancouver. Ze heeft de tijd, want het kan maanden, zo niet jaren duren voordat Canada besluit of een Amerikaans uitleveringsverzoek houtsnijdt. De VS moeten voor 8 januari om haar uitlevering vragen, waarna het verzoek door een Canadese rechter wordt getoetst.

Of het zover komt, is de vraag, nadat de Amerikaanse president Donald Trump tegen persbureau Reuters heeft gezegd dat hij zich met de zaak-Meng gaat bemoeien, als dat een betere deal met Beijing oplevert in de handelsoorlog. ‘Als ik denk dat het goed is voor het land, als ik denk dat het goed is voor de grootste handelsdeal die ooit gesloten wordt (...), en als het goed is voor de nationale veiligheid, dan intervenieer ik, als ik denk dat het nodig is’, aldus Trump.

Vergelding

De arrestatie van Chinakenner Michael Kovrig in Beijing wordt alom gezien als vergelding voor de Canadese medewerking aan de Amerikanen in de zaak Meng. Kovrig is sinds dinsdag in handen van de Chinese staatsveiligheidsdienst op verdenking van activiteiten die de staatsveiligheid in gevaar brengen. Op Chinese sociale media werd het bericht over zijn detentie 240 miljoen keer aangeklikt en voorzien van likes en opmerkingen als ‘harde schurkachtige aanpak, ik ben voor’.

De voorzitter van de International Crisis Group, Robert Malley, neemt het op voor zijn werknemer. ‘Ik wil niet speculeren wat erachter zit, maar ik kan duidelijk zijn over wat er níét achter zit: illegale activiteiten of het in gevaar brengen van de Chinese nationale veiligheid. Wij houden ons niet bezig met geheim of vertrouwelijk werk.’

Zonder bijstand van een advocaat of medewerkers van de Canadese ambassade verdwijnt een Canadese oud-diplomaat in de burelen van de Chinese staatsveiligheidsdienst. Een Chinese tech-multimiljonair haalt in haar comfortabele villa in Vancouver onder toezicht van haar zelfbetaalde bewakers haar leesachterstand in. De nieuwe stellingen zijn betrokken.

Waar Trump openlijk erkent dat hij Meng zal inzetten als pion in de vele conflicten die tussen Washington en Beijing spelen, is Beijing minder spraakzaam over hun ‘gijzelaar’. Het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken zei vandaag in een eerste officiële reactie dat de International Crisis Group niet officieel geregistreerd is in de Volksrepubliek, en dat Kovrig alleen al daardoor de Chinese wet kan hebben overtreden. Verder kan de wereld gerust zijn, zei woordvoerder Lu Kang. China zal de Canadees ‘volgens de Chinese wet behandelen’.

Meer over Meng

Een Canadese ex-diplomaat is opgepakt in China, mogelijk uit wraak voor de detentie van topvrouw van Huawei.

De verrassende aanhouding van de financiële topvrouw van Huawei heeft de vrees gevoed voor een nieuwe ronde in de handelsoorlog tussen Amerika en China. 

Dit zouden de Chinezen eens met Tim Cook moeten proberen, schrijft columnist Heleen Mees.

In Nederland blijft men wat betreft Huawei voorlopig naïef, onnozel en doof, aldus Max Pam.