Direct naar artikelinhoud
Reportage

Dominee die Nashville-verklaring ondertekende: ‘Wij hebben een totaal ander wereldbeeld’

De kerkgang op zondag in het Zeeuwse Arnemuiden. ‘De organist die hier vanochtend speelde is ook homo.’Beeld Marcel van den Bergh

Geen misverstand, zegt dominee Maarten Klaassen, die de Nashville-verklaring ondertekende, na de dienst zondag in Arnemuiden: in de kerk is plaats voor homo’s. ‘Maar het o zo tolerante Nederland is door de mand gevallen.’

‘We hebben de afgelopen week een klein beetje meegemaakt van wat honderdduizenden vervolgde christenen elke dag ervaren’, zegt dominee Maarten Klaassen van de Hervormde Gemeente in Arnemuiden vanaf de kansel. Klaassen (37) was een van de predikanten die de Nashville-verklaring ondertekenden, waarin transgenderisme en het praktiseren van een homoseksuele levensstijl werden veroordeeld.

‘Ik ben een haatdominee genoemd, ik kreeg reacties die ik hier maar niet zal weergeven. Maar ik heb ook veel steunbetuigingen gekregen, van mijn eigen gemeente, van christenen en katholieken uit heel Nederland’, zegt Klaassen.

Op zondagmiddag zit de Hervormde Kerk van Arnemuiden vol. Terwijl in grote delen van Nederland de regenboogvlaggen niet aan te slepen waren, staat de gemeente pal achter haar dominee. De kerk houdt deze zondag rekening met ordeverstoringen. ‘Als zich iets voordoet, verzoeken wij u geen actie te ondernemen, maar het over te laten aan de deskundigen die in de kerk aanwezig zijn’, zegt dominee Klaassen. Er gebeurt niets.

‘Ik vind alle commotie overdreven’, zegt Peter Rotter (65), lid van het moderamen, het bestuur van de gemeente. ‘Wat in de Nashville-verklaring staat is twintig eeuwen oud. Het is gewoon wat in de Bijbel staat’, zegt hij.

Rotter heeft niets tegen homo’s, al vindt hij de Gay Parade een ‘liederlijke’ vertoning. ‘Maar wij accepteren homo’s. We hebben verschillende homo’s in onze kerk. De organist die hier vanochtend speelde is ook homo. Die mensen worden gerespecteerd en pastoraal geholpen’, zegt hij.

Kracht van de liefde

Theologiestudent Pieter van der Leer (24) noemt zichzelf ‘christen met homofiele gevoelens’. ‘God werkt in mijn leven. Ik leef celibatair, maar dat ik zie niet als straf. Ik word zo goed opgevangen door de gemeenschap hier. Wat ik krijg is de kracht van de liefde. Zoals we hier vandaag Psalm 68, vers 10 zongen, dat is iets geweldigs. Ik heb liever iets met God dan met een man op aarde.’

Het is niet altijd eenvoudig om celibatair te leven, zegt hij, maar het probleem moet ook weer niet worden overdreven. Iedereen heeft zijn kruis. Een ander is blind, of heeft een geamputeerd been. Wat ik wel eens moeilijk vind: als ik de gezinnen hier in de kerk zie, verlang ik naar huisje, boompje, beestje’, zegt hij.

Terwijl Nederland seculariseert, houdt het orthodoxe volksdeel dapper stand. ‘Welkom namens de kerken’, staat er als je Arnemuiden binnen rijdt. Het zijn er vier op een bevolking van 5.000 inwoners. Op een winterse zondag is Arnemuiden leeg. De winkels zijn dicht, de benzinepomp gesloten. Niemand zal zijn auto wassen, want dat geeft aanstoot.

Maar de kerk leeft. Ook op Walcheren verliezen de kerken terrein, behalve de orthodoxe gemeentes van Arnemuiden en Middelburg. Bij de middagdienst zie je niet alleen grijze hoofden, maar ook gezinnen en jongeren. Er is een oppasdienst voor kleine kinderen. De gemeenteleden zijn uiterst vriendelijk. Hoewel zij de secularisatie als een bedreiging zien, geloven zij in de kracht van hun gemeente en het Woord Gods. Het geloof heeft hier een lange traditie. Voor de kansel bevinden zich drie 17de eeuwse grafzerken. De huidige kerk werd in 1858 gebouwd en in 2001 gerenoveerd, opnieuw in gebruik genomen met de woorden van Psalm 84, vers 5: ‘Welgelukzalig zijn zij, die in Uw huis wonen; zij prijzen U gestadiglijk Sela.’

Het is een taal en een cultuur die in geseculariseerd Nederland nog maar moeilijk wordt begrepen, zo bleek vorige week weer eens. ‘Natuurlijk had ik wel enige commotie verwacht, maar niet dat het zo heftig zou zijn’, zegt dominee Maarten Klaassen na afloop van de dienst. ‘Ik zou in Gorinchem preken, daar is tegen gedemonstreerd alsof ik een haatimam ben’, aldus Klaassen. ‘Het o zo tolerante Nederland is wat mij betreft door de mand gevallen. Je bent vrij om een mening te hebben, als die maar overeenkomt met de mening van de meerderheid.’

Misverstand

Volgens Klaassen zijn er misverstanden gerezen. Homo’s mogen wel degelijk uit de kast komen, volgens de predikanten die de Nashville-verklaring ondertekenden. Hij gelooft ook niet dat ze ‘genezen’ kunnen worden, al zijn daar wel enkele voorbeelden van bekend. ‘Wij zeggen tegen homo’s: Je mag er zijn, alleen wijzen we de homoseksuele levensstijl af. Maar ook hetero’s moeten voldoen aan reinheid en trouw, bijvoorbeeld door de verleiding van overspel te weerstaan. Dat is niet altijd gemakkelijk, want we zijn seksuele wezens.’

Het is deze opstelling die in de seculiere wereld de meeste irritatie wekte. Daar wordt het hypocriet gevonden om te zeggen dat homo’s geaccepteerd worden zolang ze maar niet praktiseren. ‘Het is een botsing van wereldbeelden. De seculiere wereld draait om het individu, om autonomie om zelfontplooiing. Wij hebben een ander wereldbeeld, gebaseerd op het woord van God. Ik kan me voorstellen dat mensen boos worden op ons, omdat ze de wereld zo anders bekijken’, zegt Klaassen.

‘Heere, help ons onze autonomie op te geven, en te buigen voor U’, zegt Klaassen vanaf de kansel. Hij verwijst hij naar het wapen van Willem van Oranje. Een ijsvogel die een nest bouwt te midden van de woedende golven. ‘Die kleine ijsvogel is een beeld van de kerk in de wereld. Toch is de kerk veilig, want Jezus zegt: Mij is gegeven alle macht in de hemel en op aarde. Daarom zullen de poorten van de hel mijn gemeente nooit overweldigen.’

De gemeente zet met overgave Psalm 68, vers 9 in:

Gods wagens, boven ‘t luchtig zwerk,

Zijn tien- en tienmaal duizend sterk,

Verdubbeld in getalen.

Bij hen is Zijne Majesteit,

Een Sinaï in heiligheid.

Lees meer over de Nashville-verklaring:

Seculiere Nederlanders meenden allang te hebben afgerekend met ‘het geloof der vaderen’. Toch komt mondiaal hun eigen levensbeschouwing steeds meer in het gedrang.

De Nashville-verklaring, gericht tegen ‘postchristelijke dwalingen’, brengt tegenstellingen tussen gelovigen aan het licht. De ondertekenaars gaan niet alleen in tegen de opvattingen van de seculiere meerderheid, maar ook tegen de recente overeenkomst van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN).

Met het ondertekenen van de Nashville-verklaring lijkt SGP-voorman Kees van der Staaij ineens zijn ware aard te laten zien. Een soort omgekeerde coming out als iemand die homoseksualiteit veroordeelt. In werkelijkheid zijn de opvattingen van de partij nooit anders geweest. Maar waarom komen de ‘aaibare’ gereformeerden er nu zo nadrukkelijk mee naar buiten?