Direct naar artikelinhoud
InterviewNashville-verklaring

Transvrouw en predikant in opleiding Jolanda Molenaar: ‘Ze ontkennen gewoon dat je ermee geboren wordt. Dit doet heel veel pijn’

‘Het is verschrikkelijk, we zijn echt weer terug bij af’, zegt transvrouw Jolanda Molenaar (63), lekenpreker en predikant in opleiding bij de Doopsgezinde Kerk in Steenwijk, over de Nashville-verklaring. ‘Het is een keiharde, typisch Amerikaanse verklaring die eigenlijk helemaal niet past in de Nederlandse situatie, waarin we toch vooral naar elkaar willen luisteren en elkaar de ruimte willen geven.’

Jolanda Molenaar: ‘Ze noemen het onrein en zondig. Dit doet echt heel veel pijn.’Beeld Harry Cock

Ze was ooit een man, getrouwd, heeft drie kinderen. Maar ze heeft zich altijd vrouw in een jongens- en later mannenlichaam gevoeld. Pas in de jaren negentig durfde ze ‘uit de kast te komen’ als transgender. Haar partner kon die transformatie niet aan, in 2001 volgde de scheiding en sinds 2008 woont ze samen met een andere transvrouw.

‘Ik kom oorspronkelijk uit de orthodoxe hoek van de Gereformeerde Bond. Maar zelfs in die kerk werd de laatste tijd wat genuanceerder gedacht en gesproken over homoseksuelen en transgenders. Het raakt me tot in het diepst van mijn ziel dat ook Gereformeerde Bond- en andere PKN-predikanten die volstrekt onbarmhartige verklaring hebben ondertekend, waarin zelfs het bestaansrecht van homo’s en transgenders wordt ontkend.’

Dat is volgens haar nog een stapje verder dan de zienswijze die tot dusver grosso modo werd gebezigd in orthodoxe kringen: ‘Neem je kruis op en strijd tegen het verlangen om homo of transgender te zijn. En dat het zo belangrijk is dat de kerk liefdevol met hen omgaat.’

Molenaar: ‘In de Nashville-verklaring zeggen ze dat je het helemaal niet mag zijn. Ze zien ons niet als deel van de schepping. Ze doen alsof wij er bewust voor kiezen om homo of transgender te zijn. Alsof we ons als zodanig positioneren en bewust homo of transgender worden. Ze ontkennen gewoon dat je ermee geboren wordt. Ze noemen het onrein en zondig. Dit doet echt heel veel pijn.’

Haatzaaien

Wie homoseksualiteit of transgenderisme goedkeurt, wijkt fundamenteel af van het geloof, zo staat in artikel 10 van de Nashville-verklaring. ‘Daarmee worden medegelovigen expliciet opgeroepen om homo’s en transgenders te veroordelen. Dat is haatzaaien’, aldus Molenaar. ‘Ik denk dat het Openbaar Ministerie vooral naar dit artikel zal kijken in zijn onderzoek naar de strafbaarheid van de verklaring.’

Na haar scheiding en transformatie (inclusief medische operatie) vond Molenaar bij de doopsgezinden ‘een warme kerk die ook open staat voor lhbti’ers’. Mede daarom is ze theologie gaan studeren aan de hogeschool, heeft bijna haar bachelor afgerond en wil straks naar het doopsgezinde seminarium aan de Vrije Universiteit in Amsterdam om voorganger of predikant te worden.

Maar ze wil ook haar afkomst uit orthodoxe kringen niet verloochenen. ‘Ik voel me geroepen om in gesprek te gaan met de ondertekenaars van die vreselijke verklaring. Dit is dogmatisch ingrijpen in de vrije wil van mensen, die ondergeschikt wordt gemaakt aan wat zogenaamd de waarheid van de kerk is. Jezus had het nooit goed gevonden dat mensen zo worden weggezet.’

‘Daarmee worden medegelovigen expliciet opgeroepen om homo’s en transgenders te veroordelen. Dat is haatzaaien.’Beeld Harry Cock

Veroordeeld

Ze is blij dat er veel maatschappelijke weerstand is tegen de verklaring. ‘Ze doen alsof het een homo- en genderideologie is die over ons heen wordt gewalst. Maar er zijn nu eenmaal niet louter heteromannen en – vrouwen’, aldus Molenaar. ‘Het is ook niet goed voor de beeldvorming van de kerk in de maatschappij. Ik hoop dat ook de orthodoxe kerken een keer een meer pastorale houding innemen ten opzichte van lhbti’ers.’

Eind december heeft de doopsgezinde lekenpreker nog gepredikt over de heilige Stefanus die volgens de Bijbel werd gestenigd wegens zijn geloof in Jezus Christus en daarmee wordt beschouwd als de eerste martelaar van het christendom. Molenaar: ‘Hij werd veroordeeld door de witte mannen van het Sanhedrin, het Joodse gerechtshof. Zo voelen homoseksuelen en transgenders zich nu ook, alsof ze gestenigd worden door de witte mannen achter de Nashville-verklaring.’

DE NASHVILLE-VERKLARING

Met het ondertekenen van de Nashville-verklaring lijkt SGP-voorman Kees van der Staaij ineens zijn ware aard te laten zien. Een soort omgekeerde coming out als iemand die homoseksualiteit veroordeelt. In werkelijkheid zijn de opvattingen van de partij nooit anders geweest. Maar waarom komen de ‘aaibare’ gereformeerden er nu zo nadrukkelijk mee naar buiten?

Politiek Den Haag reageerde vol afkeuring op de ondertekening van de Nashville-verklaring door SGP-voorman Kees van der Staaij. Onder anderen minister Van Engelshoven (D66, Emancipatie) sprak op Twitter van ‘stappen terug in de tijd’. Van der Staaij blijft echter achter de verklaring staan.

Het Openbaar Ministerie (OM) gaat de Nashville-verklaring beoordelen op eventuele strafbaarheid. Op basis daarvan wordt bekeken of er een strafrechtelijk onderzoek komt.

De Nashville-verklaring, het pamflet tegen het homohuwelijk waarin wordt gesuggereerd dat homoseksuele gevoelens te ‘genezen’ zijn, komt oorspronkelijk uit de zuidelijke Amerikaanse staat Tennessee en werd twee jaar geleden al gelanceerd.