Euro-akkoord succes voor Nederland: verplichte schuldsanering, gewraakt schokfonds ‘van tafel’
Na een nachtelijke marathonvergadering van 18 uur bereikten de Europese ministers van Financiën vanmorgen vroeg een akkoord over verdere integratie van de eurolanden. De afspraken omvatten de Nederlandse wens over sanering van de staatsschuld als een land geld leent van het Europees noodfonds. De Franse ambitie voor een speciaal schokfonds voor eurolanden met financieel-economische problemen, wordt nauwelijks gehonoreerd.
Minister Hoekstra van Financiën toonde zich na afloop van het marathonberaad ‘zeer tevreden’ over het bereikte resultaat. Het in Nederlandse ogen gewraakte en gevreesde schokfonds is volgens hem van tafel. ‘Dat gaat niet meer gebeuren’. Zijn Duitse en Franse collega’s dachten daar anders over, volgens hen gaat de discussie gewoon verder als de Europese regeringsleiders daar over twee weken mee instemmen.
Over het verder aaneensmeden van de eurolanden is afgelopen twee jaar intensief onderhandeld. Het doel is de eurozone sterker te maken zodat ze een volgende financiële crisis beter doorstaat. Volgens Eurogroepvoorzitter Centeno duurde het debat maandagnacht zo lang omdat het om ‘technisch zeer complexe en politiek zeer gevoelige’ kwesties gaat, die bovendien door de financiële markten nauwgezet gevolgd worden.
Slag gewonnen
Voor Nederland is zeer belangrijk dat vanaf 2022 sanering van de staatsschuld makkelijker wordt als een euroland bij het Europees noodfonds aanklopt. Zuidelijke eurolanden, met Italië voorop, verzetten zich hier aanvankelijk fel tegen. De noordelijke landen, inclusief Duitsland, waren erg voor. Zij haalden hun slag dinsdag in de vroege ochtenduren binnen.
Een heikel punt was de Franse wens voor een nieuw EU-fonds waarmee eurolanden geholpen kunnen worden bij tijdelijke financiële problemen en om hervormingen aan te jagen. De Franse president Macron sprak vorig jaar over een fonds van enkele duizenden miljarden euro’s. Bondskanselier Merkel steunde het idee voor zo’n ‘stabilisatiefonds’ – niet de omvang – om de Frans-Duitse samenwerking nieuw leven in te blazen.
Geen extra pot met geld
De Duitse financiënminister Scholz had de verwachtingen over het fonds afgelopen maanden al getemperd, maandag maakten de ministers die nog wat kleiner. In het akkoord wordt alleen gesproken over een fonds om de concurrentiekracht van de eurolanden te verbeteren en de economieën meer op elkaar af te stemmen. Bovendien wordt dat fonds deel van het reguliere EU-budget. ‘Er komt dus geen extra pot met geld’, aldus Hoekstra. De regeringsleiders moeten dit deel van het akkoord nog goedkeuren.
Volgens Europees Commissaris Moscovici (economische zaken) ligt ‘de weg naar een eurozonebudget’ nog steeds open. ‘Maar hij is niet geasfalteerd’, beaamde hij. Net als de Franse minister van Financiën Le Maire blijft de Commissaris hopen dat er in toekomst toch een schokfonds komt. ‘Wat we vannacht hebben bereikt is geen grote sprong voorwaarts maar we hebben wel een paar belangrijke stappen gezet’, zei Moscovici.
Rommelkredieten
De ministers werden het verder eens over het versterken van de kapitaalbuffers voor banken. Ook leggen de landen zich vast op het wegwerken van de rommelkredieten op de bankbalansen. Als dat is gebeurd, kan het noodfonds eerder dan gepland optreden als vangnet voor de afwikkeling van failliete banken. De banksector draait uiteindelijk op voor de afhandeling of doorstart van een zwakke bank.
Er is nog geen overeenstemming over een Europese garantie op spaartegoeden. Het overleg daarover wordt volgend jaar voortgezet.