Direct naar artikelinhoud
oorsprong

Wie stelde de oorspronkelijke Nashville-verklaring op en waarom?

De Nashville-verklaring, het pamflet tegen het homohuwelijk waarin wordt gesuggereerd dat homoseksuele gevoelens te ‘genezen’ zijn, komt oorspronkelijk uit de zuidelijke Amerikaanse staat Tennessee en werd twee jaar geleden al gelanceerd. Wie stelde de oorspronkelijke versie op en waarom?

Donald Trump tijdens het Midwest Vision and Values Pastors and Leadership Conference in Cleveland Heights, Ohio in 2016. Een groep adviseurs van de president ondertekende de Nashville-verklaring.Beeld AFP

Een gewezen lesbienne en predikant, een van Amerika’s bekendste televisiedominees en een groepje Trump-adviseurs behoren tot de meest opvallende ondertekenaars van de originele Amerikaanse Nashville-verklaring uit 2017. Onder de Nederlandse vertaling hebben nu ook een aantal streng christelijke Nederlanders hun handtekening gezet, onder wie SGP-kopstuk Kees van der Staaij. In het document spreken de ondertekenaars zich uit tegen de ‘zonde’ van ‘homoseksuele onreinheid’ en ‘transgenderisme’.

De verklaring werd twee jaar geleden gelanceerd op een congres van evangelische christenen in Nashville, Tennessee. Drijvende kracht achter de verklaring was de Council on Biblical Manhood en Womanhood (CBMW), een organisatie die al dertig jaar het complementarianism uitdraagt. Die leer komt erop neer dat de man en de vrouw ieder een heel verschillende, van God gegeven rol hebben in de kerk en het gezin: de man heeft de leiding, voor vrouwen is geen plaats als predikant.

‘Geen moreel neutrale zaak’

Belangrijkste vijand van de CBMW was destijds het feminisme, maar nu ziet de organisatie nieuwe bedreigingen: het homohuwelijk en de toenemende acceptatie van transseksuelen. Tijd om duidelijke te maken dat dergelijke praktijken ‘geen moreel neutrale zaak’ zijn waarover ‘getrouwe christenen onderling van mening mogen verschillen’(artikel 10).

Een van de eerste ondertekenaars was Rosaria Butterfield, een lesbienne die zich als docent aan de universiteit met feministische literatuur  bezighield, maar later een nieuw leven begon als vrouw van een presbyteriaanse dominee.  Een andere bekende ondertekenaar is James Dobson, een van Amerika’s meest succesvolle televisiedominees. Volgens Dobson is het gezin zo in het nauw geraakt in de Verenigde Staten dat het verdedigen van dat instituut zelfs belangrijker is dan de oorlog tegen het terrorisme.

Tekst gaat verder onder de afbeelding.

‘Geen moreel neutrale zaak’
Beeld de Volkskrant

Zieltjes winnen

Vijf van de oorspronkelijke ondertekenaars maakten deel uit van de evangelische adviesraad die Trump in 2016 in het leven riep om zieltjes voor zijn verkiezingscampagne te winnen onder de evangelicals. Eén van hen, Tony Perkins, de voorzitter van de ultraconservatieve Family Research Council, wist president Trump over te halen een verbod voor transseksuelen bij de strijdkrachten uit te vaardigen. Het Pentagon, toen nog onder leiding van de onlangs afgetreden minister van Defensie James Mattis, legde dat besluit uiteindelijk naast zich neer.   

Ook in de Verenigde Staten stuitte de verklaring op veel kritiek. Niet alleen uit linkse kringen en van de burgemeester van Nashville die erop wees dat het document niet de tolerante waarden van zijn stad weerspiegelde. Ook sommige evangelische christenen vonden het hypocriet dat hun voormannen wel het homohuwelijk veroordeelden, maar geen woord van kritiek lieten horen na het uitlekken van de video waarin Trump erover opschepte dat hij  wegkomt met ongewenste seksuele handelingen, omdat hij beroemd is. Waarom mag híj zich wel bezighouden met praktijken die volgens de Nashville-verklaring zondig zijn?

Volgens sommige evangelische Trump-aanhangers was het wonder nu juist dat God een zondaar gezonden had om Amerika te redden. ‘Trump is het bovennatuurlijke antwoord op onze gebeden, maar het kwam niet in de verpakking die wij verwachtten’, vatte de bekende televisiedominee James Robison, ook een van de ondertekenaars, het samen. 

Afkeuring in Den Haag, verontwaardiging onder lezers

Politiek Den Haag reageerde vol afkeuring op de ondertekening van de Nashville-verklaring door SGP-voorman Kees van der Staaij. Onder anderen minister Van Engelshoven (D66, Emancipatie) sprak op Twitter van ‘stappen terug in de tijd’. Van der Staaij blijft echter achter de verklaring staan.

Ook in de reacties van Volkskrant-lezers klinkt vooral verontwaardiging door. Een selectie van ingezonden brieven.

Het Openbaar Ministerie (OM) gaat de Nashville-verklaring beoordelen op eventuele strafbaarheid. Op basis daarvan wordt bekeken of er een strafrechtelijk onderzoek komt.