Eneco komt komend voorjaar toch in de etalage, ondanks hevige discussies
Eneco gaat komend voorjaar onder de hamer. Het energiebedrijf, dat bekendstaat als het groenste van de grote drie in Nederland, zal worden geveild.
In het voorjaar ‘komt er een advertentie in de krant met de tekst: Eneco te koop’, zegt de woordvoerder van het bedrijf. De verkoop moet eind volgend jaar afgerond zijn. De opbrengst wordt geschat op 3 miljard euro. Voor Rotterdam, dat 32 procent van de aandelen bezit, zou dat neerkomen op een opbrengst van 1 miljard euro. Daarmee wil de gemeente een nieuwe brug over de Maas en een metrolijn van Kralingen naar Feijenoord financieren. Andere grote aandeelhouders zijn Den Haag en Dordrecht.
Potentiële kopers moeten voldoen aan een aantal voorwaarden, onder meer over de voortzetting van het groene beleid en over behoud van werkgelegenheid. Hoe die voorwaarden luiden, kon de woordvoerder niet zeggen.
Wat er gebeurt als enkele gemeenten alsnog hun aandelen niet willen verkopen, is niet duidelijk. Voor de klanten zal de verkoop geen rechtstreekse gevolgen hebben. De contracten blijven gewoon gelden.
De verkoop van Eneco (rond 2,8 miljoen klanten, 3,3 miljard euro omzet) is hevig omstreden. In het najaar van 2017 besloten de aandeelhouders, 53 gemeenten, in meerderheid hun aandelen te willen verkopen. Dat besluit leidde tot heftige discussies in een aantal gemeenteraden. Verkoop leek een bedreiging voor het groene beleid dat werd gevoerd door toenmalig bestuursvoorzitter met bijna-goeroe-status, Jeroen de Haas. Sommige gemeenteraden besloten alsnog hun aandelen niet te willen verkopen.
De Haas verzette zich nooit rechtstreeks tegen een privatisering, maar bleek wel een belangrijke sta-in-de-weg. Het bedrijf raakte zo verdeeld dat er chaos uitbrak. In juli dit jaar moest De Haas onder druk van zijn commissarissen het veld ruimen. Daarop stapte de ondernemingsraad naar de Ondernemingskamer, die president-commissaris Edo van den Assem opzijschoof. Een tweede commissaris pakte zelf haar biezen. Toppunt van vernedering was de aanstelling van een nieuwe president-commissaris, Charlotte Insinger; zij werd benoemd door de Ondernemingskamer.
‘Zelfs Shell’
Ook in tal van gemeenteraden werd fel gedebatteerd. Wethouders die wilden verkopen, kregen de wind van voren. Enkele gemeenteraden besloten de aandelen te houden. Milieugroepen en politieke partijen grepen de zaak-Eneco aan om een punt te maken. Milieugroepen riepen het angstbeeld op dat nu ‘zelfs Shell’ een bod zou mogen uitbrengen op Eneco.
Sinds de apotheose in juli leek het verkoopproces stil te liggen. Maar in stilte zijn de nieuwe president-commissaris Insinger en de nieuwe bestuursvoorzitter Ruud Sondag erin geslaagd het eens te worden met de aandeelhouderscommissie, die onder leiding staat van de Rotterdamse wethouder Adriaan Visser. Al die partijen samen zullen het verkoopproces leiden. Zelfs de ondernemingsraad heeft nu ingestemd met het voorliggende plan.
Voor de aandeelhoudende gemeenten wordt het financieel een feestje, zij het niet half zo uitbundig als toen Nuon en Essent in 2009 (zonder veiling) werden verkocht, aan respectievelijk Vattenfall en RWE. Die bleken elk maar liefst 9 miljard euro op te leveren.
De lijst met bedrijven die enige vorm van interesse zouden hebben getoond is aanzienlijk. Shell wordt steeds genoemd, maar ook Total, Engie, het Oostenrijkse energiebedrijf Verbund, pensioenfonds PGGM, Mitsubishi en de investeringsmaatschappijen CVC en HAL.