Onderzoekers TU Delft: ‘Nederland ontsnapt aan ramp met Merwedebrug’

Op verzoek van EenVandaag  bekeken ze het rapport dat oganisatieadviesbureau Berenschot opstelde over de gang van zaken rondom het afsluiten van de Merwedebrug in 2016. De verkeersbrug op de A27 tussen Gorinchem en Sleeuwijk werd dat najaar op stel en sprong gesloten voor zwaar vrachtverkeer vanwege ‘haarscheurtjes’ in de draagconstructie. 

Dat had niet veel later moeten gebeuren, verklaarden de onderzoekers van de TU Delft tegenover EenVandaag.  ‘Nederland is ontsnapt aan een ramp.’ De scheurtjes waren dermate ernstig dat de brug nog een ‘restlevensduur’ van 6 dagen zou hebben.  De restlevensduur is volgens Nijssen een computerberekening die meet hoeveel klappen de scheuren in de brug nog maximaal kunnen opvangen. Rijkswaterstaat (RWS) schatte indertijd dat er dagelijks 95 duizend voertuigen, waaronder 18 duizend vrachtwagens, over de brug reden. 

De problemen in de draagbalkconstructie kwamen aan het licht toen RWS in verband met de voorgenomen verbreding van de A27 een extra inspectieronde uitvoerde op de 57 jaar oude brug. Toen de haarscheurtjes werden ontdekt, besloot de overheidsorganisatie de brug per direct te sluiten voor zwaar vrachtverkeer. Met alle verkeerschaos en economische gevolgen van dien.  

Nijsse noemt het ‘schrijnend’ dat het zo ver heeft moeten komen. Volgens de onderzoeker had er veel eerder ingegrepen moeten worden.  ‘Er werd lang te weinig geld uitgetrokken voor het onderhoud van bruggen, terwijl het instorten van zo’n brug miljardenschade met zich meebrengt; het is penny wise and pound foolish.’ Haarscheurtjes komen voor in alle Nederlandse bruggen. Door een toename van zwaar vrachtverkeer krijgen deze meer te verduren waardoor ze uiteindelijk kunnen uitscheuren. 

Ook Theo Scholten van Bouwend Nederland vindt dat er meer aandacht moet komen voor structureel onderhoud. Zijn organisatie onderzocht in 2015 achtduizend gemeentelijke bruggen en zag dat drieduizend daarvan in matige tot slechte conditie verkeerden. Ook Rijkswaterstaat nam in 2017 zeventig ‘strategische’ bruggen onder de loep, daarvan kampte een kwart met met achterstallig onderhoud. 

Toch hoeven we volgens Scholten niet te vrezen voor Genovese toestanden: ‘De constructie van de Morandibrug is hier niet toegepast en de staat van die brug was echt erbarmelijk.’ Onderzoeksorganisatie TNO stelt ook dat in het geval van de Merwedebrug geen ‘ramp zoals in Italië dreigde’.

Sinds het incident met de Merwedebrug zegt Rijkswaterstaat extra te controleren op onder meer draagconstructies. Daarnaast voert de dienst regelmatig risicoanalyses uit. Ondanks de continue monitoring en het inspectieprogramma kunnen zich echter incidenten voordoen, laat een woordvoerder weten.