Direct naar artikelinhoud
NieuwsOostvaardersplassen

Rechter staat afschot ruim 1.800 edelherten Oostvaardersplassen definitief toe

Het afschot van ruim achttienhonderd edelherten in de Oostvaardersplassen kan definitief beginnen. De voorzieningenrechter in Lelystad heeft het verzoek tot vernietiging van de afschotvergunning donderdag afgewezen. In de loop van volgende week trekken de boswachters van Staatsbosbeheer het gebied in om de populatie edelherten terug te brengen tot 490.

Edelherten in Oostvaardersplassen.Beeld arie kievit

Daarmee is het beleid waar de Provinciale Staten in juli onder grote maatschappelijke druk voor stemde een feit. Dit besluit volgde op het onderzoek van een commissie onder leiding van Pieter van Geel, dat concludeerde dat de natuurdoelen in het vogelreservaat door overbegrazing niet worden gehaald en er geen maatschappelijk draagvlak is voor grote grazers die in de winter uithongeren.

Diverse dierenwelzijnsorganisaties stapten om uiteenlopende redenen naar de rechter om het afschieten van gezonde dieren te voorkomen. Zo zouden de vogels volgens de Vogelbescherming juist last hebben van het afschieten van honderden dieren en is stichting De Faunabescherming voor de natuur zijn gang te laten gaan, wat het beleid al was voor het gebied. 

Met het oordeel van de rechter dat de vergunning onder de juiste voorwaarde is verleend, bezegelt die het einde van een uniek gebied in Europa, waar decennia lang het recht van de sterkste gold. ‘Het staat voldoende vast dat de vogels niet worden gestoord door herten die op de vlucht slaan bij het afschieten’, staat in het vonnis.  De voorzieningenrechter is het ook met de provincie eens dat een situatie zoals vorige winter voorkomen moet worden. 

Bijvoeren

In die winter zwol het burgerverzet tegen de sterfte van grote grazers door uitputting in het omheinde gebied verder aan. Actievoerders begonnen illegaal de dieren te voeren, bedreigden boswachters en vernielden hekken om dieren vrij te laten. Vorige week nog kreeg een man van 57 een taakstraf opgelegd voor het vernielen van een damwand. Tijdens de droge zomermaanden probeerde hij meer drinkwater naar de grote grazers te sluizen.

Vorige maand kregen de dierenwelzijnsorganisaties al van de voorzieningenrechter te horen dat het ontbreken van een faunabeheerplan geen reden is om het voorgenomen afschot af te blazen. Nu de vergunning tot afschot ook overeind is gebleven voor de rechter rest de tegenstanders nog de bezwarencommissie. Die heeft twaalf weken de tijd om de klachten tegen de uitspraak van de voorzieningenrechter te behandelen, maar in de tussentijd mogen de dieren wel al worden afgeschoten.

Populatie

Door alle rechtszaken loopt het afschot grote vertraging op. De verwachting is dat de ruim achttienhonderd edelherten niet afgeschoten kunnen worden voordat de dieren in maart weer jongen krijgen. In dat geval wordt volgend najaar verder gegaan met het terugbrengen van de populatie. Het teveel aan konikpaarden zal gevangen worden. Door de strenge winter is de populatie heckrunderen al ver genoeg geslonken.

Uiteindelijk moeten er elfhonderd dieren overblijven zodat het gebied zich kan herstellen van de overbegrazing van de afgelopen jaren. In de jaren erna mag het aantal grote grazers oplopen tot maximaal vijftienhonderd.

Bezwaren en beleid

Het aantal grote grazers in de Oostvaardersplassen wordt nog dit jaar gehalveerd tot 1.100. Minder heckrunderen, konikpaarden en met name edelherten zijn nodig om het vogelreservaat, wat de Oostvaardersplassen van oorsprong is, te herstellen.

Dieren aan hun lot overlaten in de Oostvaardersplassen leidde tot veel verzet. Maar ook het recente provinciebesluit om de populatie edelherten dan maar door afschot preventief klein te houden stuit op weerstand. Maken ze kans?