Direct naar artikelinhoud

Nieuwe grote literatuurprijs in Nederland - de Sybren Poletprijs - voor experimentele literatuur

Nederland krijgt er een nieuwe grote literaire prijs bij: de Sybren Poletprijs. De prijs voor experimentele literatuur is vernoemd naar de in 2015 overleden dichter, schrijver en essayist Sybren Polet. Met een geldbedrag van 35 duizend euro is de prijs na de P.C. Hooftprijs, Librisprijs en ECI-Literatuurprijs de grootste in het Nederlandse taalgebied. Het prijzengeld wordt betaald uit Polets nalatenschap.

Sybren PoletBeeld Chris van Houts

Tijdens Polets leven werd al enkele keren de Lokienprijs uitgereikt, vernoemd naar zijn Polets bekende romanfiguur Lokien Perdok. Onder meer de Amsterdamse stichting Perdu, de Vlaamse experimentele uitgeverij Het Balanseer en het literaire internettijdschrift Samplekanon wonnen de aan de prijs verbonden vijfduizend euro. Komende zomer volgt de Sybren Poletprijs, die elke drie jaar zal worden toegekend, zegt juryvoorzitter Jos Joosten, hoogleraar Nederlandse letterkunde aan de Radboud Universiteit Nijmegen.

De nieuwe prijs is een oeuvreprijs. Net als andere oeuvreprijzen als de Constantijn Huygensprijs en P.C. Hooftprijs is er geen geen mogelijkheid tot inzending van kandidaten. De winnaar wordt gekozen door een vijfkoppige jury. Daarin zit naast voorzitter Joosten ook Bart Vervaeck, hoogleraar literatuur en verhaaltheorie aan de KU Leuven en auteur van Op zoek naar een mens, over de Lokienreeks van Polet. Belangrijkste criterium: de Nederlandstalige schrijver, dichter, essayist of toneelschrijver die de prijs wint, schrijft in de geest of traditie van Polets literaire werk.

Agressie en weerstand

Sybren Polet (1924-2015) was het pseudoniem van de in Kampen geboren Sybe Minnema. Hij debuteerde in 1949 in het blad Podium en schreef twaalf jaar later zijn eerste roman, Breekwater. Hierin was net als in onder meer zijn romans Verboden Tijd, De andere stad, Stadgasten en zijn bekendste boek, Mannekino, een rol weggelegd voor zijn personage Lokien Perdok.

Polet schreef naast romans ook poëzie, toneelstukken en kinderboeken. Hij werd gerekend tot de literaire beweging van de Vijftigers, experimenteerde graag met genres. Ook morrelde hij het liefst aan allerhande literaire conventies. Dat werd de auteur niet altijd door lezers en recensenten in dank genomen. Zo vertelde Polet ooit in een interview met Volkskrant-redacteur Arjan Peters dat zijn werk 'zoveel agressie en weerstand opriep, dat ik besloot een tijdlang niet te publiceren'.

De winnaar wordt gekozen door een vijfkoppige jury
Een paar jaar voor zijn dood richtte Polet een stichting op voor literair werk

Constantijn Huygensprijs

Toch werd Polet gedurende zijn carrière diverse malen onderscheiden. Zo ontving hij in 2003 de Constantijn Huygensprijs voor zijn gehele oeuvre. Enkele jaren voor hij op 91-jarige leeftijd zou overlijden, besloot Polet met zijn echtgenote, vertaalster Cora Polet, een stichting in het leven te roepen. Deze zou zorg moeten dragen voor ondersteuning en erkenning van literair werk in de geest van zijn oeuvre. De Sybren Poletprijs is daar nu het gevolg van. Mogelijk verschijnt er ook nog postuum werk van Polet. Een jaar voor zijn dood bracht Polet een laatste gedichtenbundel uit, Het aaahh & ooohh van de verbonaut.