Direct naar artikelinhoud
NieuwsMigrantenkaravaan in mexico

Mexico zit in zijn maag met nieuwe karavaan migranten die koers zet naar de VS

Al bijna twee weken zit Mexico in zijn maag met een karavaan migranten die volgens president Trump op weg is om de Amerikaanse grens te ‘bestormen’. Terwijl het Pentagon in opdracht van Trump ruim vijfduizend militairen naar de grens stuurt, doemt in het zuiden van Mexico een nieuw probleem op: een tweede karavaan is vanuit Guatemala de grens met Mexico overgestoken.

Migranten steken de Suchiate - de grensrivier tussen Guatemala en Mexico - over. 29 oktober 2018.Beeld AP

De Mexicaanse federale politie probeerde maandag met alle macht de honderden migranten tegen te houden die de Suchiate-grensrivier probeerden over te steken. Met helikopters probeerde de politie de migranten af te schrikken, maar een aantal van hen slaagde er toch in de overkant te bereiken. Daar werden ze opgewacht door Mexicaanse politieagenten die hen naar de grensstad Hidalgo  begeleidden. 

De groep, enkele honderden mensen sterk, zei van plan te zijn vanuit Hidalgo verder te trekken op weg naar het noorden in de voetsporen van de eerste karavaan. Die is inmiddels bij het stadje Niltepec in de deelstaat Oaxaca aangekomen, maar van daaruit is het nog ruim duizend kilometer naar de grens met Texas. Sommige migranten zouden het liefst koers zetten naar Californië, waar ze denken dat ze een gewilliger oor zullen vinden bij rechters dan in Texas. Maar Californië ligt nog veel verder, bijna 2.400 kilometer.

Migranten vertrekken van Tepatepec richting Niltepec in Mexico. 29 oktober 2018.Beeld EPA

President Trump gebruikt de karavaan, waarin zich volgens hem ‘heel slechte mensen’ bevinden, als een schrikbeeld om zijn achterban te mobiliseren in aanloop tot de Congresverkiezingen van 6 november. Over de omvang van de groep lopen de schattingen echter uiteen. Trump heeft het over 7 duizend mensen, maar Mexicaanse bronnen houden het op 4 duizend. Aanvankelijk sloten zich onderweg andere migranten aan bij de karavaan, die hoofdzakelijk uit Hondurezen bestaat die voor het geweld en de armoede in hun land zijn gevlucht. Maar de afgelopen dagen zijn ook steeds meer mensen afgehaakt, uit frustratie over het trage tempo, uit angst voor de drugsbendes die in Mexico opereren of omdat ze opzien tegen de ontvangst die hen in de VS te wachten staat.

President Trump gunt kinderen van illegale immigranten en van buitenlanders met een tijdelijk visum niet langer het Amerikaanse staatsburgerschap. Met een presidentieel decreet wil hij daartoe een Grondwetsartikel ongedaan maken. De Grondwet bepaalt dat wie op Amerikaanse bodem geboren is recht heeft op het staatsburgerschap. In een interview met de nieuwssite Axios noemt Trump dat ‘belachelijk’, omdat er ‘voordelen’ aan die status verbonden zijn. ‘We zijn het enige land in de wereld waar iemand binnenkomt en een baby krijgt, en waar die baby in wezen een burger van de VS is.’ Juristen betwijfelen of de president op eigen houtje inbreuk kan maken op de Grondwet. Trump zegt dat hij dat, volgens adviseurs, wel degelijk mag. Een alternatief is volgens hem nieuwe wetgeving. De Republikeinse Senator Lindsey Graham kondigde dinsdag prompt een wetsvoorstel aan dat aan de wens van de president tegemoet komt. Volgens politieke waarnemers wordt het onderwerp aangekaart met het oog op de komende parlementsverkiezingen.

Eerder dit jaar dunde een andere karavaan ook steeds verder uit naarmate de groep verder naar het noorden door Mexico trok. Uiteindelijk bereikten maar zo'n tweehonderd mensen te Amerikaanse grens.

Migranten staan in de rij om een heuvel te beklimmen nadat ze de Suchiate - de natuurlijke grens tussen Guatemala en Mexico - zijn overgestoken. 29 oktober 2018.Beeld REUTERS

Campagnestunt

Trumps besluit duizenden militairen naar de grens te sturen om illegale migranten te stoppen lijkt vooral bedoeld als een campagnestunt. Het is het Amerikaanse leger bij wet verboden zich bezig te houden met het afdwingen van de immigratieregels. Verwacht wordt dat de troepen voornamelijk zullen worden ingezet om posten van de Border Patrol op te zetten en te bevoorraden.

Migranten steken de Suchiate - de grensrivier tussen Guatemala en Mexico - over. 29 oktober 2018.Beeld AFP

Voor de aankomende president van Mexico, Andrés Manuel López Obrador, ook wel bekend als AMLO, vormen de karavanen een hoofdpijndossier. Hij gaat pas op 1 december aan de slag, maar nu al is hij druk bezig met  Washington te overleggen om te voorkomen dat de kwestie uit de hand loopt en zijn betrekkingen met Trump bederft. 

Trump heeft gedreigd de grens met Mexico helemaal af te sluiten als de karavaan de VS probeert binnen te dringen. Om dat te voorkomen hebben de Mexicaanse autoriteiten de migranten asiel aangeboden, maar de meesten van hen zijn vastbesloten hun reis voort te zetten naar de VS. Uit angst de publieke opinie tegen zich in het harnas te jagen, durven de autoriteiten de karavaan niet met andere middelen tot staan te brengen. Veel Mexicanen sympathiseren met de vluchtelingen en delen onderweg voedsel en drinken aan hen uit. 

Migranten steken de Suchiate - de grensrivier tussen Guatemala en Mexico - over. 29 oktober 2018.Beeld REUTERS

AMLO hoopt dat hij Trump kan overhalen een grootscheeps investeringsprogramma op te zetten om achtergebleven gebieden in Mexico en landen als Honduras en Guatemala een economische prikkel te geven, maar vooralsnog lijkt Trump daar niet veel voor te voelen. De Amerikaanse regering dringt op haar beurt aan op een akkoord waarin Mexico officieel tot ‘veilig land’ wordt verklaard. Dat zou de VS verlossen van de plicht vluchtelingen toe te laten en hun asielverzoek in behandeling te nemen. De Mexicaanse autoriteiten zijn bang dat hun land dan wordt opgezadeld met de opvang van tienduizenden vluchtelingen uit Midden-Amerika.