Direct naar artikelinhoud
NieuwsMonsanto

Chemiebedrijf moet fors minder schade betalen aan man die zegt kanker te hebben gekregen door Roundup

De schadevergoeding die chemiebedrijf Monsanto moet betalen aan een Amerikaan die zegt terminaal ziek te zijn geworden van onkruidverdelger Roundup is flink verlaagd. Een rechter in San Francisco bepaalde maandag dat het bedrijf 78,6 miljoen dollar (68,6 miljoen euro) moet betalen in plaats van de eerder vastgestelde 253 miljoen (289 miljoen).

Dewayne Johnson in de rechtszaal waar hij zojuist te horen heeft gekregen dat de schadevergoeding naar beneden toe is bijgesteld.Beeld AP

De rechter bekrachtigde het vonnis van de rechtbank in augustus, toen werd vastgesteld dat Monsanto verantwoordelijk is voor de ziekte van de oud-conciërge Dewayne Johnson (46). Hij is blij met het oordeel, zo zei zijn advocaat, omdat het er eerder deze maand nog op leek dat de rechter de bewijzen tegen Monsanto niet sterk genoeg vond. Of Johnson akkoord gaat met de lagere schadevergoeding moet nog blijken. Hij heeft tot 7 december om akkoord te gaan. Doet hij dit niet, dan volgt een nieuw proces.

De reden dat het bedrag naar beneden toe is bijgesteld, is omdat 250 van de eerder beoogde 289 miljoen dollar aan schadevergoeding was bedoeld als boete en 39 miljoen als compensatie. De rechter oordeelde dat het boetedeel wettelijk niet hoger mag zijn dan het compensatiedeel.

Johnson is een van de ruim 5.000 Amerikanen die een claim hebben ingediend tegen Monsanto vanwege de veronderstelde ziekmakende effecten van Roundup en een soortgelijk bestrijdingsmiddel, Ranger Pro. De oud-conciërge lijdt aan een zeldzame vorm van lymfeklierkanker en is door zijn artsen opgegeven. Zijn rechtszaak werd daarom met spoed in behandeling genomen.

Flessen onkruidverdelger van het merk Roundup.Beeld AP

Monsanto: Geen hard bewijs

Op de school in San Francisco waar Johnson werkte, gebruikte hij het gif tussen 2012 en 2015 jaarlijks twintig tot dertig keer, zo zei hij eerder in de rechtszaal. De vader van drie kinderen beschreef hoe hij het in zijn gezicht kreeg geblazen als de wind draaide en dat zijn kleren er een keer mee doordrenkt raakten toen de slang van zijn sproei-installatie losschoot. Zijn advocaten stellen dat Monsanto decennialang heeft geweten welke risico’s er aan Roundup kleven, maar dat de fabrikant die bewijzen met list en bedrog onder de pet heeft gehouden.

Monsanto heeft in de rechtszaal altijd beweerd dat er geen hard bewijs is dat de ziekte van Johnson het gevolg is van het gebruik van Roundup. Het bedrijf wijst op meer dan 800 studies waaruit blijkt dat het belangrijkste bestanddeel van de onkruidverdelger, glyfosaat, geen kankerverwekkende eigenschappen heeft.

De uitspraak in de zaak die Johnson aanspande heeft geen effect op de andere claims die tegen Monsanto zijn ingediend. Al die anderen moeten stuk voor stuk hard maken dat hun gezondheidsklachten aan het gebruik van Roundup zijn te wijten.

Verbetering: Boven een eerdere versie van dit artikel stond te stellig dat Dewayne Johnson kanker heeft gekregen door het gebruik van Roundup. Dat het middel kankerverwekkend zou zijn, is wetenschappelijk op z'n minst omstreden, zoals hieronder te lezen is. 

Is landbouwgif Roundup nu kankerverwekkend of niet?

En daar bereikte de gruwelsoap rond het landbouwgif glyfosaat (bekendste merknaam: Roundup) in augustus opeens een grimmige climax. Het is geen toeval dat de Amerikaanse terreinbeheerder DeWayne Johnson lijdt aan terminale lymfeklierkanker, oordeelde een jury in Californië afgelopen weekeinde. Maar betekent dat nu dat glyfosaat kankerverwekkend is?

Oud en omstreden: Monsanto
Roundup is sinds 1976 op de markt, en ook in Nederland verkrijgbaar. Boeren en gemeentelijke plantsoenendiensten gebruiken het, maar ook de tuinier houdt er ongewenste begroeiing mee in bedwang. De maker, Monsanto, werd in 1901 opgericht en werd in de eerste jaren groot met de productie van sacharine, een kunstmatige zoetstof. In de jaren veertig ging de onderneming zich ook toeleggen op landbouwgif. Dat leidde tot het ontbladeringsmiddel Agent Orange, dat in de Vietnamoorlog werd gebruikt, en DDT, een insectenbestrijder. Het produceerde ooit ook pcb’s (hittegeleidende vloeistoffen) die met kanker in verband zijn gebracht en groeihormonen voor koeien. Monsanto is sinds juni onderdeel van de Duitse chemiereus Bayer.