Direct naar artikelinhoud

Britten huiveren bij Brexit-akkoord May

De Britse ministerraad komt woensdag bijeen om zich uit te spreken over een voorlopig Brexit-akkoord dat Theresa May heeft bereikt. Brexit-gezinde ministers koesteren grote bezwaren tegen het plan om het Verenigd Koninkrijk voorlopig met een been binnen de Europese Unie te houden. 

Britten huiveren bij Brexit-akkoord May
Beeld Getty Images

De Britse ministerraad komt woensdag bijeen om zich uit te spreken over een voorlopig Brexit-akkoord dat Theresa May heeft bereikt. Brexit-gezinde ministers koesteren grote bezwaren tegen het plan om het Verenigd Koninkrijk voorlopig met een been binnen de Europese Unie te houden.

De grote vraag is of bewindslieden het aandurven om in opstand te komen omdat in dat geval een akkoordloze scheiding een stap dichterbij komt. Wanneer het kabinet akkoord gaat en de Europese lidstaten hun fiat hebben gegeven, wacht de Battle Royal: instemming van het Lagerhuis.

Bijna 29 maanden nadat 17,4 miljoen Britten, ofwel 52 procent van de uitgebrachte stemmen, in een historisch referendum hadden gestemd voor het verlaten van de Europese Unie, ligt er een ontwerpakkoord. Nadat de Britten de EU op 29 maart officieel verlaten, komt er een overgangsperiode tot eind 2020. Totdat er een oplossing is gevonden voor het Iers/Noord-Ierse grensprobleem, na Brexit is dat de nieuwe buitengrens van de EU, blijft het Verenigd Koninkrijk in een soort douane-unie. Een Brits-Europese commissie zal bepalen wanneer deze stok achter de deur vandaan kan worden gehaald.

De afgelopen dagen waren de besprekingen tussen Londen en Brussel in een stroomversnelling gekomen. Begin deze week had EU-onderhandelaar Michel Barnier de druk verhoogd door te stellen dat een akkoord voor het oprapen ligt. Aan de andere kant waarschuwde de leidende brexiteer Boris Johnson dat het trotse koninkrijk na duizend jaar vrijheid door het akkoord een ‘kolonie’ van de EU wordt. Volgens hem was dit akkoord al lang bereikt en voeren beide partijen nu een toneelstuk op. Hij had zijn oud-collega’s daarom opgeroepen om in opstand te komen.

Brexit-bonus

Het door May beoogde akkoord beperkt de mogelijkheden van de Britten om komende jaren handelsakkoorden te sluiten met niet-Europese landen, wat de grote Brexit-bonus zou moeten zijn. Bovendien moeten de Britten blijven voldoen aan Europese regels en richtlijnen, zonder daar enige inspraak bij te hebben. ‘Een slavenstaat’, oordeelde opper-brexiteer Jacob Rees-Mogg. De markten vinden dat allemaal niet zo erg: toen bekend werd dat er een soort akkoord op tafel lag, schoot het pond naar de hoogste stand sinds de presentatie van het gewraakte Chequers-voorstel.

Binnen de regering leven ernstige twijfels bij deze zogeheten ‘Brexit In Name Only’. De ogen zijn nu met name gericht op Brexit-minister Dominic Raab, Landbouwminister Michael Gove en Mays oude rivale Andrea Leadsom. Om te voorkomen dat ze woensdagmiddag in een hinderlaag loopt, heeft ze haar ministers dinsdagavond één voor één bij zich geroepen. Ministers kregen de kans om de ruim 400 pagina’s tellende nota, vol juridisch jargon in te zien, terwijl ze te horen zullen krijgen dat als ze niet akkoord gaan en er een kabinetscrisis komt, het hele Brexit-project in duigen kan vallen.

Als het kabinet akkoord gaat, komt er eind deze maand een speciale top in Brussel waarbij Europese leiders kunnen beoordelen of Barnier goed werk heeft verricht. Daarna pas begint het ware eindspel: de debatten in het Lagerhuis. De regering-May heeft geen meerderheid en wordt gesteund voor de DUP. De leider van de Noord-Ierse unionisten, Nigel Dodds, liet dinsdag reeds weten grote moeite te hebben met het conceptakkoord. Voor Noord-Ierland komen er immers extra bepalingen, wat betekent dat dit landsdeel een iets lossere band met de rest van het Verenigd Koninkrijk krijgt.

Los van deze bewaren is er nog meer tegenstand in het Lagerhuis. Conservatieve brexiteers beloven tegen te stemmen, wat ook geldt voor sommige eurogezinde Conservatieven. De Schotten en de Liberaal-Democraten zien er ook weinig in, terwijl Jeremy Corbyns Labour evenmin gecharmeerd is van Mays noeste arbeid. De premier hoopt toch genoeg steun te krijgen wanneer puntje bij paaltje komt. Willen jullie, zal ze Labour waarschuwen, de schuld krijgen van de crisis die kan ontstaan na een No Deal? Tegen de brexiteers zal ze dreigend zeggen: willen jullie een Labour-regering riskeren? Het is haar politiek van verdeel en heers.

MEER OVER DE BREXIT

De Duitse oud-minister van Buitenlandse Zaken Joschka Fischer vreest dat door de Brexit het Noord-Ierse conflict weer kan oplaaien. Na de toetreding van Engeland en Ierland tot de Europese Gemeenschap ‘verdween de drang naar de hereniging van Ierland en kon de burgeroorlog ten einde gebracht worden’.

De Brexit zorgt ook voor splijting binnen de familie Johnson, bekend van euroscepticus Boris.  Wie zijn de leden van de spannendste politieke familie van het Verenigd Koninkrijk, die zo verschillend van elkaar zijn als de Spice Girls?

Als gevolg van de Brexit is Nederland hard op weg hét financiële handelscentrum van Europa te worden. Dertig tot veertig procent van de Europese kapitaalmarkt kan naar ons land verhuizen,  aldus de Autoriteit Financiële Markten.