Hoe werkt een QR-code nu eigenlijk precies?

Met alleen een blokkerig vierkant in zwart en wit op je telefoonscherm kun je inchecken bij een vlucht naar Florence of via de app van je bank betalen voor een nieuwe stofzuiger. En recent is de QR-code in de Coronacheck-app een reis- en toegangsbewijs geworden voor wie de grens over wil, of naar binnen bij een theater.

Voor lezer Gerard Godschalk is het volstrekt onbekende materie, schrijft hij. Wat is een QR-code eigenlijk, en wat doet het?

De QR-code is bedacht als de snellere opvolger van de streepjescode. Sneller, want het vierkant is van boven naar beneden te lezen en van links naar rechts. Een streepjescode alleen van boven naar beneden, dus met de streepjes in verticale richting. Bij een QR-code maakt de positie van de scanner minder uit.

QR staat voor quick response (snel ‘antwoord’, of snel te scannen) en is in 1994 uitgevonden door een leverancier van onderdelen aan de Japanse auto-industrie. Autobouwers wilden onderdelen snel scannen om ze te volgen tijdens het maakproces.

Een code is eigenlijk een verzameling witte en zwarte vierkantjes. Die witte en zwarte vlakken kun je vergelijken met de getallen 0 en 1 waarin computers communiceren. Zet je nullen en enen in een bepaalde volgorde, dan betekent het iets voor een computer. En omdat de QR-code van twee kanten gelezen kan worden, kan hij meer informatie bevatten dan een streepjescode.

De uitvinder van de code was zo aardig om deze openbaar te maken, zodat iedereen nu QR-codes kan genereren. In die nullen en enen leest de scanner zo een opdracht: ‘open volkskrant.nl in de browser op de telefoon’, bijvoorbeeld, of het is een digitaal bewijs voor een scanner dat de persoon die de code toont twee keer gevaccineerd is.

Sinds in 2002 de eerste telefoons op de markt kwamen met een camera, kreeg iedereen een QR-lezer in zijn of haar handen. Ook dat is een voordeel ten opzichte van de streepjescode. Daarvoor heb je een speciale laserscanner nodig.

De code lijkt, zeker sinds het uitbreken van de covid-19-pandemie, opeens overal. In feite is het geen echte nieuwe uitvinding, schreef innovatie-expert Jasper van Kuijk al eens in de Volkskrant, maar het handig combineren van twee al bestaande technieken. En juist dat is innovatie.