Boom, lichtjes, gezelligheid en... het kerstrapport. Tegenvallende cijfers van kindlief kunnen de sfeer aardig drukken tijdens de kerstdis. De meeste ouders zijn aardig op de hoogte van de schoolprestaties van hun kind, dankzij leerlingvolgsystemen als Magister. Maar hoeveel meespieken is geoorloofd?

Dit zeggen de deskundigen

Elke school heeft tegenwoordig een systeem, of dat nou Magister is of SOMtoday, waardoor ouders op de hoogte zijn van de cijfers van hun kind en het opgegeven huiswerk. ‘Voor sommige kinderen is die extra controle door de ouders erg fijn, bijvoorbeeld als ze ADHD hebben of een autisme-diagnose, waardoor ze minder goed het overzicht hebben’, zegt Justine Pardoen, specialist mediaopvoeding van Bureau Jeugd en Media.

Volgens de privacywet (AVG) moeten scholen aan kinderen vanaf 16 jaar toestemming vragen om informatie via een leerlingvolgsysteem te delen. Vóór die leeftijd mag het gewoon. Toch is enige terughoudendheid geboden, meent Pardoen. ‘Kinderen hebben privacy nodig voor een gezonde ontwikkeling.’ In de praktijk betekent dit: ze moeten de deur van hun slaapkamer kunnen dichttrekken met een koptelefoon op, een dagboek kunnen bijhouden zonder dat ouders meelezen en ze moeten zélf een slecht cijfer kunnen melden. ‘Geef je ze die ruimte, dan spreek je vertrouwen uit.’

Toch begrijpt Pardoen waarom ouders controledrang voelen. Allereerst omdat de optie van meekijken bestáát. En de tijdgeest is veranderd. Er doen meer kinderen met een diagnose AD(H)D of autismespectrumstoornis havo en vwo dan vroeger en dat komt deels ook door ouderbetrokkenheid. ‘Het stapelen van mavo-, havo- en vwo-diploma’s gaat niet meer zo gemakkelijk als vroeger. De maatschappij heeft minder geduld met onze kinderen.’ Logisch dus dat ouders bang zijn dat hun kind het niet redt.

Met erbovenop zitten bereiken ouders echter het tegenovergestelde effect, meent puberdeskundige Marina van der Wal. ‘Pubers leren alleen problemen oplossen door die problemen daadwerkelijk tegen te komen.’ Nemen ouders hierin het voortouw, dan worden kinderen minder zelfstandig, kunnen ze minder goed incasseren, zijn ze minder flexibel en hebben ze minder zelfvertrouwen. Ter vergelijking: iedereen kent de dynamiek die ontstaat als je een al te bemoeierige baas of partner hebt: je neemt vanzelf minder verantwoordelijkheid. Want waarom zou je?

Hoe pak je het aan? Om te beginnen: het is vervelend wanneer ouders eerder een cijfer weten, door een signaaltje op hun mobiel, dan het kind. 'Laat je kind diegene zijn die erover begint, niet jij.'