Dit betekent de sluiting van MC Slotervaart voor patiënten, personeel en andere partijen

1. De patiënten

Voor de patiënten waren het weken vol chaos en onduidelijkheid. Mensen die in het ziekenhuis waren opgenomen, werden na het faillissement meteen overgebracht naar andere ziekenhuizen. Patiënten die bij het MC Slotervaart onder behandeling stonden, bleven ondertussen in onzekerheid. Waar moesten ze nu heen? Hoelang ging alles duren?

Om hoeveel patiënten het precies gaat, is onduidelijk. Het ziekenhuis kan geen exacte aantallen noemen, maar weet wel te vertellen dat voor dit jaar nog negenduizend patiënten een afspraak bij het Slotervaartziekenhuis in de agenda hebben staan. Alle afspraken tot 23 november gaan in principe door, de rest moet nu overgedragen worden aan andere ziekenhuizen. Zorgverzekeraar Zilveren Kruis heeft inmiddels in kaart gebracht welke ziekenhuizen welke patiëntengroepen willen overnemen, maar kan daarover inhoudelijk nog niets zeggen.

Het kan nog even duren voor alle medische dossiers van de patiënten zijn overgedragen. De curatoren lieten deze week al weten dat daar meer tijd voor nodig is. ‘Het is geen zip-bestand dat je even doorstuurt’, zegt woordvoerder Marcel Paapst. De systemen van de verschillende ziekenhuizen sluiten niet op elkaar aan. Soms kunnen dossiers niet eens digitaal doorgestuurd worden. ‘Wij moeten de documenten dan op papier afleveren, waarna het andere ziekenhuis ze weer verwerkt.’

2. Het personeel

Alle 1.095 medewerkers van het Slotervaartziekenhuis zijn hun baan kwijt. Thuis zitten ze nog niet. Op 30 november houdt het voor de medewerkers met een tijdelijk contract op, wie een vast contract heeft, staat nog een weekje langer op het rooster. Het loon van het personeel wordt sinds het uitspreken van het faillissement via het UWV uitbetaald.

De medewerkers zullen nog flink aan de bak moeten. Sterker nog, ze hebben meer werk dan ze aankunnen. Vooral het overdragen van alle medische dossiers is een tijdrovende klus. Volgens woordvoerder Paapst wordt daarom gewerkt aan een plan waarmee een deel van de medewerkers langer bij het ziekenhuis werkt. Hoeveel mensen er nodig zijn en om welke periode het gaat, kan Paapst niet zeggen. ‘Tot het overdragen van patiënten en hun dossiers is afgerond.’

Emeritus hoogleraar volksgezondheid Guus Schrijvers denkt dat het personeel een goede kans maakt om snel nieuw werk te vinden, zo zei hij eerder tegen de Volkskrant. Hetzelfde zegt Saskia Schalkwijk van Sigra. Dat samenwerkingsverband van zorg- en welzijnsorganisaties in Amsterdam en omgeving helpt medewerkers en studenten bij het vinden van een nieuwe werkplek. Schalkwijk wijst op de ongeveer duizend zorgvacatures in deze regio. Ook voor de mensen die geen zorgachtergrond hebben, zijn er volgens haar mogelijkheden.

Petra Meijer, voorzitter van de ondernemingsraad, sprak eerder al haar zorgen uit. Die zorgen zijn de afgelopen weken alleen maar toegenomen, vertelt ze. Natuurlijk zijn er collega’s die al een andere baan hebben gevonden. Maar niet in ieder vakgebied is werk, weet ze. En: ‘Ik hoor verhalen van specialistische verpleegkundigen die benaderd worden. Als de werkgever dan de geboortedatum ziet, haken ze af.’

Bij het Spaarne Gasthuis in Hoofddorp zijn ze bereid waar mogelijk een baan aan te bieden. ‘Binnen ons ziekenhuis hebben we met elkaar afgesproken alle sollicitanten van het Slotervaart MC extra warm welkom te heten’, schrijft een woordvoerder. ‘Er is voor deze groep een versnelde sollicitatie- en indiensttredingsprocedure.’

3. Studenten en assistenten

Wouter Mallee (34) begon afgelopen mei als arts in opleiding tot specialist bij de afdeling orthopedie van Slotervaart. Hij zat er helemaal op z’n plaats, vertelt de Rotterdammer. ‘Dat het een relatief klein ziekenhuis was, zorgde juist voor een fijn opleidingsklimaat. Bij de staf stond de opleiding hoog in het vaandel, de lijnen met andere specialisten waren kort. Echt een groot verlies dat het nu verdwijnt.’

Want met de sluiting van MC Slotervaart raakt Nederland een belangrijk opleidingscentrum kwijt. Het ziekenhuis had jaarlijks plaats voor 350 medische studenten die er hun eerste ervaringen konden opdoen tijdens hun coschappen. Ook werden er verschillende opleidingen gegeven, bijvoorbeeld tot anesthesiemedewerker en operatieassistent.

Mallee zou tot eind volgend jaar blijven, maar nu houdt het eind november al op. En daar baalt de vijfdejaars assistent orthopedie behoorlijk van. ‘Normaal gesproken volg je patiënten een tijd na een operatie. Je beoordeelt de revalidatie, houdt het optreden van eventuele complicaties nauw in de gaten. Zo kun je ook je eigen handelen beoordelen. Maar nu moet je iedereen in één keer loslaten.’ Voor de patiënt zelf is dat ook niet prettig. ‘Je bouwt toch een vertrouwensband op met elkaar.’

Zijn opleiding loopt geen vertraging op. Terwijl de curatoren nog druk overlegden over een mogelijke doorstart, zochten het Slotervaartziekenhuis en Amsterdam UMC, waar Mallee zijn opleiding volgt, alvast naar een alternatieve plek. ‘Daar is heel adequaat op gereageerd, ze hielden ook rekening met mijn wensen.’ Zo wordt het Flevoziekenhuis in Almere zijn nieuwe werkplek vanaf 1 januari. ‘Ik overbrug die ene maand bij UMC zelf. Ik wil niet stilstaan.’

4. Andere ziekenhuizen

Ja, bij het OLVG West merkten ze het wel. Vooral op de afdeling spoedeisende hulp is het veel drukker sinds het nabij gelegen Slotervaartziekenhuis uitstel van betaling aanvroeg en direct de eigen spoedeisende hulp sloot. Maar ze redden het tot nu toe wel, zegt een woordvoerder.

Die negen klinische patiënten die ze van het Slotervaart overnamen? Geen probleem om die op te vangen. Twee van hen zijn al weer naar huis.

Maar daar blijft het niet bij. Het OLVG constateert al dat huisartsen in Amsterdam-West meer mensen doorverwijzen naar het ziekenhuis. ‘We zien een flinke toename.’

Ook het Spaarne Gasthuis in Hoofddorp – op een kwartier rijden van Amsterdam-West – constateert dat daar de laatste weken patiënten uit het Slotervaart aankloppen. Bij andere ziekenhuizen zal dat net zo zijn, al is het moeilijk daar informatie over te krijgen. Zo kon het VUmc woensdag niet reageren op vragen van de Volkskrant.

Bij het OLVG organiseren ze sinds vorige week poli-avonden voor de patiënten die momenteel poliklinisch onder behandeling zijn bij het Slotervaart of daar op de wachtlijst stonden voor een operatie. ‘Patiënten willen niet wachten wat er voor ze geregeld wordt’, zegt de woordvoerder. ‘Ze gaan zelf kijken waar ze hun traject willen voortzetten.’

Vooralsnog lukt het om de toenemende zorgvraag op te vangen met het eigen personeel. En gelukkig zijn er verpleegkundigen uit het Slotervaart in het OLVG aan het werk. Maar op den duur moet er wel meer veranderen, zegt de woordvoerder. ‘Er moet personeel bij.’

Mogelijk maken zelfs hele afdelingen van het Slotervaart de overstap naar het OLVG. ‘Daarover worden gesprekken gevoerd, bijvoorbeeld over de afdeling geriatrie. Maar er is nog niets rond.’

5. Het gebouw

Met de sluiting van het ziekenhuis is er plots een flink pand over. Wat moet daarmee gebeuren? In de wandelgangen van het Amsterdamse stadhuis wordt al gefilosofeerd over een mogelijke bestemming. Woningen voor statushouders of studenten? Opvang voor uitgeprocedeerde asielzoekers? Een broedplaats voor kunstenaars?

Serieuze plannen voor een herbestemming van het gebouw zijn er echter nog niet, laat een woordvoerder weten. De gemeente Amsterdam heeft wel een flinke vinger in de pap. Vorige week liet wethouder Marjolein Moorman weten dat de gemeente het recht op eerste koop heeft bedongen. Dient zich een koper aan, dan krijgt de gemeente Amsterdam de kans het pand toch zelf te kopen. Zo kunnen vastgoed- of zorgcowboys eventueel worden gedwarsboomd.

Ook via het bestemmingsplan en het erfpachtcontract kan de gemeenteraad invloed uitoefenen. In het eerste staat dat het pand een maatschappelijke functie moet hebben, het tweede spreekt over een medische functie.

Guus Schrijvers, emeritus hoogleraar volksgezondheid, heeft wel een idee van wat er met het gebouw en de grond moet gebeuren. ‘Ik hoop echt dat daar een goed geriatrisch centrum komt’, zegt hij. ‘De wijk Nieuw-West is in zijn vijftigjarig bestaan sterk vergrijsd. Er zijn veel mensen met CVA (beroerte, red.), dementie en andere ouderdomskwalen. Ook een verzorgings- of verpleeghuis ligt voor de hand.’

Een andere optie is om van het hele gebied een oncologisch centrum te maken. ‘Het Nederlands kankerinstituut Antoni van Leeuwenhoek is nog geen 300 meter verderop gevestigd’, zegt Schrijvers. ‘Misschien kunnen het AMC en VUmc hun oncologie-afdeling onderbrengen waar het MC Slotervaart nu zit. Dan heb je een instituut van wereldformaat.’

Met medewerking van Tim Igor Snijders