Dat Ratelband weer vol in beeld is, is de schuld van redacties
Het spijt me ontzettend om het te moeten schrijven, maar dit is de week van Emile Ratelband. Net als je denkt dat de man – bekend van de hete kolen, zijn poging Boeddha te worden (niet gelukt) en de veroordeling wegens mishandeling van zijn ex-vrouw – voorgoed van de bodem van de BN’er-pan is gekrabd, is-ie er weer. Op elk kanaal, in elke krant. Ditmaal wil Ratelband (69) twintig jaar jonger worden. Officieel. Hij is ervoor naar de rechter gegaan. Afgelopen donderdag lichtte hij dat al toe bij DWDD en RTL Boulevard.
Beide programma’s gingen omzichtig te werk, zoals dat hoort, bij een ster. Matthijs van Nieuwkerk vond de bemoeienis van advocaat Jan-Hein Kuijpers ‘interessant’ (alsof het een professor in het burgerlijk recht betrof, en geen strafpleiter die een winkel te runnen heeft), en Beau van Erven Dorens vond het vooral ‘stoer’ dat Ratelband toch weer de nationale aandacht was binnengeglibberd. Bij Boulevard kwam er, en passant, nog een aap uit de neurolinguïstische mouw: Ratelbands seminars werden niet meer geboekt door bedrijven, omdat die geen oude man zouden willen. Dus werd, in beide items, pseudo-streng gesuggereerd dat Ratelband gewoon airtime nodig had. Aandacht. De reactie van de Tsjakka-maniak was tweemaal exact dezelfde: ‘Heb ik jullie gebeld of hebben jullie mij gebeld?’
Ja. Nou ja. Tja. Hm.
En het werd nog erger. Dit weekend dook Ratelband op bij de BBC en bij Good Morning Britain, alwaar hij – heel vreemd – werd toegesproken alsof hij een megalomane malloot zou zijn. Waarna hij daar weer over mocht komen vertellen bij Boulevard en in vrijwel elke Nederlandse radioshow. De voormalig lijsttrekker van Lijst Ratelband schopte het bovendien tot de openingsmonoloog van de Amerikaanse late night-keizer Stephen Colbert, wat dan weer te zien was bij Pauw, waar de 69-jarige maandagavond zat. Tijdens het vertonen van het Colbert-fragment bracht de regie ook de luchtverkoper zelf in beeld, die lachte met zijn mond wijd open, als iemand die een hele hap onverwachte aandacht in één keer naar binnen werkt.
Het is om horendol van te worden. En dan heb ik het niet eens over de man zelf, of zijn in de slipstream meeschaatsende raadsman. De wereld zit vol met halvegaren (die zich nu eenmaal halfgaar gedragen) en opportunisten (die nu eenmaal overal kansen zien). Nee, ik heb het over redacties die ergens een ridicuul bericht lezen en denken: dat verdient een miljoenenpubliek. Over programma’s die mensen de maat nemen vanwege hun aandachttrekkerij, terwijl dat nou juist de enige reden is dat ze überhaupt zijn uitgenodigd. Als Dave Roelvink vandaag midden op het Leidseplein een hondendrol met pindasaus eet, kan hij kiezen in welk programma hij erover wil komen vertellen. Dan zal hij, naast alle gratis reclame voor een nieuwe cd of een nieuw programma, ook een stevige vermaning krijgen. Dat kun je cynisch noemen, of lui, of hypocriet. Het is hoe dan ook ontzettend spijtig.