Bahreinse asielzoeker na uitzetting opgepakt, mogelijk gemarteld
De Bahreinse asielzoeker Ali Mohammed al-Showaikh is in zijn vaderland gearresteerd nadat hij door Nederland was uitgezet. De aanhouding gebeurde ogenblikkelijk na aankomst op het vliegveld van Manama op 20 oktober vorig jaar. Hij kon worden uitgezet omdat hij bij terugkeer geen gevaar zou lopen, volgens de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND).
Volgens Amnesty International en Vereniging Vluchtelingenwerk Nederland (VVN) wordt Al-Showaikh in detentie waarschijnlijk mishandeld en zelfs gemarteld. Beide organisaties roepen de Nederlandse regering op zich in te zetten voor de rechten van de arrestant door de autoriteiten van het vorstendom op de zaak aan te spreken. Ook maken zij zich zorgen over de handelwijze van de IND. Volgens hen was van tevoren bekend dat iemand als Al-Showaikh bij terugkeer risico zou lopen en noemen het onbegrijpelijk dat die informatie onvoldoende is meegewogen bij de beslissing tot uitzetting.
De 27-jarige Al-Showaikh wordt in Bahrein beschuldigd van terroristische activiteiten. Volgens Bahreinse mensenrechtenorganisaties is dat onzin. Hij zou eenmaal, in 2011, hebben meegedaan aan een demonstratie tegen de regering.
De autoriteiten lijken het vooral op Al-Showaikh voorzien te hebben vanwege diens broer Fayyad. Die heeft asiel gekregen in Duitsland en werkt daar voor een kritische website. Toen hij zijn land in 2015 verliet, werd hij ervan beschuldigd een terroristische organisatie te leiden. Volgens Amnesty en VVN hebben de autoriteiten van Bahrein zich in het verleden meermaals schuldig gemaakt aan het onder druk zetten van critici door familieleden te arresteren of te mishandelen. Al-Showaikh zou onder druk een bekentenis hebben getekend. Vertrouwelijke toegang tot een advocaat heeft hij tot nu niet gehad.
Verslechtering van mensenrechtensituatie
Sinds 2016 is de mensenrechtensituatie in Bahrein ernstig verslechterd. De autoriteiten hebben het gemunt op mensenrechtenverdedigers, advocaten, journalisten, politieke activisten, sjiitische geestelijken en vreedzame demonstranten. Zelfs activisten die in het buitenland wonen werden het doelwit van intimidatie en bedreigingen. Uit onderzoek van Amnesty International blijkt dat meerdere critici van het regime de afgelopen jaren bij aankomst in Bahrein zijn gearresteerd.
De bevolking van Bahrein bestaat voor circa 70 procent uit sjiieten. De macht is echter in handen van soennieten; het koningshuis is soennitisch. Demonstraties van sjiieten in het jaar van de Arabische Lente, 2011, werden hardhandig neergeslagen met behulp van een troepenmacht uit buurland Saoedi-Arabië. Ook Al-Showaikh is sjiiet. In 2017 kwam hij in Nederland aan.
Amnesty International en VVN roepen Nederland op zich ervoor in te zetten dat al-Showaikh direct vertrouwelijk toegang krijgt tot een advocaat en wordt beschermd tegen marteling en onmenselijke behandeling. Ook willen zij dat onafhankelijk wordt onderzocht of Nederland zich schuldig heeft gemaakt aan het schenden van het principe van ‘non-refoulement’ (het verbod op terugzending naar een land waar de vluchteling vervolging te vrezen heeft of waar zijn veiligheid in gevaar is).
VluchtelingenWerk pleit er bovendien voor dat de IND uitzettingen naar Bahrein opschort, totdat duidelijk is wat er precies zaak is gebeurd met Al-Showaikh. Een woordvoerder van de IND zegt desgevraagd dat de dienst niet reageert op individuele gevallen.